Uit een uitgebreide, internationale studie blijkt dat het wereldwijde antibioticagebruik bij mensen tussen 2000 en 2015 met maar liefst 39 procent is toegenomen. "Ook België doet het echt niet goed," merkt mede-onderzoeker prof. Herman Goossens (UAntwerpen) op.
Alarmerend nieuws
De onderzoekers van het Center for Disease Dynamics, Economisch & Policy (CDDEP), de Universiteit van Princeton, ETH Zürich en Universiteit Antwerpen stelden vast dat het gebruik van antibiotica wereldwijd is gestegen van 11,3 tot 15,7 standaarddoseringen per 1000 inwoners.
Dat is geen goed nieuws, want antibioticaresistentie is een wereldwijd en groeiend probleem. Wanneer op een bepaalde plaats een resistente bacterie ontstaat, kan die zich immers makkelijk verspreiden naar de rest van de wereld.
Ook Belgische artsen schrijven te vaak antibiotica voor
Vooral het massale gebruik van antibiotica, zelfs in gevallen waar het niet aangewezen is, werkt die antibioticaresistentie in de hand. Ook Belgische artsen schrijven nog steeds te veel antibiotica voor: op 76 landen staat België op plaats zeven, binnen de hoge-inkomenslanden zelfs op plaats drie (samen met Spanje en Griekenland).
Niettemin raakte gisteren bekend dat jonge, Belgische huisartsen minder antibiotica voorschrijven dan hun oudere collega’s (naar een onderzoek van de Socialistische Mutualiteiten). Een positieve evolutie, al is er nog een lange weg te gaan.
De onderzoekers benadrukken dan ook de noodzaak van een consequent wereldwijd toezicht en beleidsmaatregelen om onnodig antibioticagebruik in te perken. Dat lijkt hen zeker haalbaar: "Het gebruik in hoge-inkomenslanden is in de loop van de onderzoeksperiode zelfs licht teruggelopen. Bovendien suggereert de aanzienlijke variatie in het gebruik in hoge-inkomenslanden dat er lessen te trekken zijn.”
Reminder: gebruik antibiotica enkel als het moet
Je gebruikt antibiotica dus best enkel en alleen als het echt moet. Het overbodig innemen van antibiotica kan immers gepaard gaan met vervelende bijwerkingen en werkt antibioticaresistentie in de hand. Hierdoor worden ernstige ziektes steeds moeilijker te behandelen.
Antibiotica hebben geen enkel nut bij infecties die veroorzaakt worden door virussen. Denk aan de griep, verkoudheden, acute bronchitis, de meeste vormen van keel- en oorontsteking, etc.
Antibiotica zijn wel effectief tegen bacteriën. Bij ernstige infecties zoals een bacteriële hersenvliesontsteking of longontsteking kunnen ze zelfs levens redden. Daar staat tegenover dat sommige, minder ernstige bacteriële infecties (bijvoorbeeld blaasontsteking, bepaalde keel- en oorontstekingen) na enkele dagen spontaan genezen. In dat geval zijn antibiotica evenmin nodig. Neem in het geval van een bacteriële infectie daarom enkel antibiotica als je arts dat nodig acht.
Meer informatie over antibiotica vind je op de site van de BAPCOC (Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid).
