Nog nooit van formaldehyde gehoord? Geen nood, je bent zeker niet de enige. Veel mensen weten namelijk niet wat formaldehyde is, laat staan dat het de lucht in huis vervuilt. En deze lucht ademen we elke dag in… In dit artikel vertellen we je dan ook meer over deze onzichtbare vervuiler, met meteen ook tips om dit gas dat schadelijk kan zijn voor je gezondheid uit je huis te bannen. Een gewaarschuwd mens is er immers twee waard!

Door alle zorgelijke berichten over de effecten van luchtvervuiling, lijkt buiten komen vaak niet zo’n goed idee. Maar wist je dat de luchtkwaliteit binnen een stuk slechter is dan buiten? De binnenlucht die we inademen bevat namelijk vluchtige, organische stoffen zoals formaldehyde en kan daardoor tot wel tien keer meer vervuild zijn dan buitenlucht.

Tel daar bij op dat we met zijn allen steeds meer tijd binnenshuis doorbrengen en de rekensom is snel gemaakt: tijd voor actie!

Wat formaldehyde is

Formaldehyde wordt in de volksmond ook wel spaanplaatgas genoemd. Het is een onzichtbaar gas en dat maakt het risicovol; zonder dat je het weet kun je relatief grote hoeveelheden inademen.

Waar het gas zich bevindt

De grootste uitstootbronnen van formaldehyde:

• Bepaalde bouwmaterialen
• Spaan- en vezelplaten
• (Nieuw) meubilair
• Behang
• Bepaalde lijmsoorten, vernis en verf
• Tapijt en vloerbekleding
• Interieurstoffen zoals kussens, vitrage en gordijnen

Ook het gebruik van huishoudelijke producten, het branden van wierook of een open haard gaan gepaard met uitstoot van de onzichtbare vervuiler. Hetzelfde geldt voor roken en kookactiviteiten.

In de praktijk bevindt zich overal in huis formaldehyde. In ruimtes die onvoldoende geventileerd worden of waar het warm is, is de concentratie hoger.

Wat formaldehyde doet met je gezondheid

Formaldehyde is, in verhoogde concentratie, één van de stoffen in de binnenlucht die het meest schadelijk is voor je gezondheid. Bij 60 µg/m³ (microgram per kubieke meter) kan het snel werkende gas al worden waargenomen als een sterke, onaangename, prikkelende geur. Al bij een concentratie hoger dan 10 µg/m³ is er sprake van een verhoogd risico voor de gezondheid. Er kunnen dan klachten als de volgende optreden:

• Hoofdpijn
• Vermoeidheid
• Irritatie van de neus, keel en ogen

Net zoals de concentratie van formaldehyde erg verschillend kan zijn van woning tot woning, is ook het effect op de gezondheid afhankelijk van persoon tot persoon.

Wat je zelf kunt doen

Gelukkig kun je wat tegen formaldehyde doen. Het is belangrijk dat het gas niet vrijkomt of snel je woning verlaat. Met deze tips voorkom of verminder je gezondheidsklachten:

• Zet je verwarming niet te hoog; een gezonde binnentemperatuur ligt tussen de 18°C en 22°C.
• Ventileer continu met kiepramen, mechanische ventilatie of ventilatieroosters. Verlucht ook steeds na activiteiten waarbij veel vocht ontstaat (bijvoorbeeld koken). De relatieve vochtigheidsgraad ligt idealiter tussen de 40 en 70%.
• Kies indien mogelijk voor natuurlijk hout in plaats van spaan- en vezelplaten. Als dat geen optie is, geef dan de voorkeur aan spaan- en vezelplaten met geen of een lage formaldehyde-uitstoot.
• Isoleer de ruimte tussen de spaanplaat en verwarming, gebruik ook geen spaanplaten in vochtige ruimtes.
• Was textiel voor het eerste gebruik
• Koop lijmen of verven die geen of zo weinig mogelijk formaldehyde bevatten. Tape kan gebruikt worden als alternatief voor lijm. Schilderen kan dan weer het best met Sigma Air Pure verf, die filtert én neutraliseert de formaldehyde-moleculen uit de binnenlucht, tot wel 7 jaar lang.