De griep is in het land en er lijken momenteel wel héél veel mensen ziek te zijn. Maar zijn het er meer dan andere jaren? En zijn we harder ziek van griep dan vroeger? Viroloog Marc Van Ranst geeft uitleg.
‘Of het griepseizoen erger is dan normaal? Neen, het is momenteel zelfs minder erg dan de meeste andere jaren’, aldus Van Ranst. ‘Het griepseizoen slaat natuurlijk wél harder toe dan de voorbije twee jaar, want sinds het begin van de coronacrisis hebben we amper nog griep gezien. In maart 2020 stopte de griep door de lockdown, nadien zagen we ze niet meer terug, tot nu. Er is dus een volledig seizoen weggevallen. Dat was wereldwijd het geval. Maar het is niet zo dat we nu enorme cijfers hebben, al denk ik dat ze nog wel wat zullen stijgen. Ook worden we dit jaar niet per se zieker van griep. We zijn alleen vergeten wat het griepvirus precies is. Ook al heb je het ernstig te pakken, dan nog blijft het hetzelfde als de vorige jaren. Een ‘griepje’ bestaat niet, het is een woord dat we beter niet meer zouden gebruiken. Je hebt ofwel griep en dan ben je stevig ziek, ofwel een verkoudheid.’
De invloed van corona
‘Een normaal griepseizoen duurt ongeveer twaalf weken en stopt meestal tijdens de paasvakantie. Of dat nu ook zo zal zijn? Dat is moeilijk te voorspellen. Het griepseizoen begon dit jaar laat, toen we ook begonnen met het afbouwen van de coronamaatregelen. Die maatregelen werken in principe dus beter tegen griep dan tegen corona. Dat is ook normaal, want griep is minder besmettelijk. Maar eens je met maatregelen zoals mondmaskerplicht en afstand houden stopt, komt het virus terug. Of dit seizoen gaat uitgroeien tot een volledig laat seizoen of tot een klein en kort seizoentje is nog de vraag. Volgende week wordt het terug kouder. Dat is in het voordeel van de griep.’
Dat de coronamaatregelen ons immuunsysteem hebben verzwakt, klopt niet, zegt Van Ranst. ‘Ons immuunsysteem trekt zich niets aan van die maatregelen. We hebben gewoon het geluk gehad dat we een tijdje gespaard bleven van het virus. Maar daardoor zijn meer mensen er nu ook vatbaarder voor. Bovendien: normaal past ons lichaam zich om de paar jaar aan nieuwe varianten aan. Ook dat was de voorbije twee jaar niet het geval.’
Corona + griep = ?
‘In theorie kun je Covid-19 en influenza – of griep – tegelijkertijd krijgen’, aldus Van Ranst. ‘Je kunt zelfs aan één long Covid-19 hebben en aan de andere griep. Echt ideaal is dat niet, want dan moet je lichaam harder werken. Voor jonge mensen is dat geen probleem, maar voor ouderen – en zeker diegene die niet gevaccineerd zijn – is het lastiger.’ Sommigen beweren dat je zieker bent van griep nadat je een Covid-19-besmetting opliep. Dat kan volgens Van Rans kloppen. ‘Het ene virus beschadigt je luchtwegapparaat, waardoor het andere makkelijker kan toeslaan. Dat kan in de andere richting echter ook gebeuren. Je kunt dus ook eerst griep krijgen, en daarna corona.’
Iedereen terug thuis en massaal testen dan maar? ‘Heb je een verkoudheid? Blijf dan thuis, als dat mogelijk is. Heb je nog andere griepsymptomen? Kruip dan in bed tot je volledig beter bent. Meestal duurt dat een week. Opnieuw iedereen testen lijkt mij niet nodig.’
Welke maatregelen dan wel?
‘Mondmaskers invoeren enkel en alleen voor de griep? Ik zie het niet meteen gebeuren. De maatregelen dienen eerder als een soort noodrem. Dat hebben we voor een griepseizoen nog nooit eerder gedaan. Het kan wel zijn dat er bijvoorbeeld ergens volgend jaar een soort van perfect storm ontstaat; wanneer een ernstig griepseizoen en een ernstig coronaseizoen samenvallen. Dan heb je wél een potentiële dreiging. De risicofactoren, risicogroepen en maatregelen om griep te voorkomen zijn dezelfde als bij Covid-19. Voor een groot deel is ook hier vaccinatie de oplossing. We hopen dan ook dat er in de toekomst betere vaccins voor griep zullen komen. En ondertussen? Voldoende ventileren en een gezond leven leven. Dat werkt altijd!’