Op 20 maart is het Werelddag van de Mondgezondheid 2016. Hiervoor geeft de Vlaamse Beroepsvereniging Tandartsen (VBT) 10 tips voor een betere (mond)gezondheid.
Relatie mondhygiëne en aandoeningen
Op de leeftijd van 12 tot 14 jaar heeft nog 70% van de Belgen een smetteloos gebit. Daarna gaat het pijlsnel bergafmet onze mondgezondheid. Bij de 30-jarigen heeft 90% al een of andere vorm van aangetast gebit. En dat is niet zo onschuldig, waarschuwt de Vlaamse Beroepsvereniging Tandartsen (VBT) op de Werelddag van de Mondgezondheid. Steeds vaker wordt het verband aangetoond tussen mondgezondheid en andere aandoeningen, waaronder longziekten en zelfs kanker. De VBT vraagt daarom meer middelen voor paradontale zorg, en geeft alvast 10 tips mee die veel onheil kunnen voorkomen.
Op 20 maart is het ‘Werelddag van de Mondgezondheid’. Dit jaar wordt op deze dag in het bijzonder gewezen op het verband tussen een goede mondgezondheid en de algemene gezondheid. Al in 2003 wees de Wereldgezondheidsorganisatie in haar World Oral Health Report op de relatie tussen beide. Wereldwijd lopen 3.9 miljard mensen rond met mondziekten, tussen de 60 en 90% van de kinderen lijdt aan onbehandeld tandbederf. En België is niet meteen een stichtend voorbeeld: bij de 12 tot 14-jarigen is 70.8% cariësvrij, bij de 15 tot 24-jarigen nog 28.9%. Op 30 jaar heeft nog slechts 10% een onaangetast gebit.(1)
De mond als spiegel van de algemene gezondheid
Yann Van Hoecke, voorzitter VBT: “In België heeft 90% van de bevolking op de leeftijd van 30 jaar reeds een aangetast gebit door tandbederf, getrokken of gevulde tanden. Ongeveer een derde van de bevolking heeft tandvleesontstekingen. Dat zijn hallucinante cijfers voor een ontwikkeld land, zeker als je weet dat bacteriële infecties in de mond kunnen zorgen voor een verergering of versnelling van een andere aandoening. Een gezond lichaam heeft dus baat bij een gezonde mond. Toch zijn veel mensen zich niet bewust van de gevolgen van een slechte mondgezondheid. ”
Zo is parodontitis of tandvleesontsteking al met vele aandoeningen, zoals diabetes en hart- en vaatziekten, in verband gebracht als risicofactor. Ook pancreaskanker, longontsteking en longziekten werden wetenschappelijk geassocieerd met mondproblemen. Aan dat rijtje kan nu ook borstkanker worden toegevoegd. Amerikaanse onderzoekers van de State University of New York in Buffalo ontdekten dat vrouwen die parodontitis hebben na de menopauze, een significant hoger risico lopen op het ontwikkelen van borstkanker. (2)
De Vlaamse Beroepsvereniging Tandartsen (VBT) adviseert dan ook een jaarlijks mondonderzoek bij de tandarts. De VBT vraagt ook dat er bijkomende budgetten zouden vrijgemaakt worden in de gezondheidszorg om de toenemende parodontale zorg toegankelijk te kunnen maken voor alle patiënten. Van Hoecke: “Minder dan 2% van de terugbetaalde tandheelkundige zorg gaat naar parodontale verzorging en screening anno 2016(3). Andere prestaties vallen buiten de terugbetaling en buiten het budget ‘tandheelkundige verzorging’. Er is effectief meer nood aan budget en aandacht voor parodontale zorg, wat een positieve invloed heeft op de algemene gezondheid.”
10 tips voor een goede mondgezondheid
1. 2 X per dag
Poets minstens twee keer per dag. De beste tijd om tanden te poetsen is na de maaltijd. Kies een tandenborstel met een kleine kop voor een betere toegang tot de achterste tanden. Zachte haren zijn vriendelijker voor het tandvlees.
2. Tandpasta met fluoride
Gebruik tandpasta met fluoride. Fluoride helpt om tandglazuur te harden en vermindert het risico op gaatjes.
3. Borstel
Borstel grondig. Tandenpoetsen moet tussen de twee en drie minuten duren.
4. Flos
Flos je tanden dagelijks. Gebruik daarbij een zachte zagende beweging om de flosdraad tussen de tanden te bewegen. Ook ragertjes zijn goed te gebruiken om tussen de tanden te reinigen
5. Vermijd zure dranken
Beperk zure dranken zoals frisdranken, likeurtjes en vruchtensappen. Voedingszuren verzachten tandmateriaal en lossen de mineralen in het tandglazuur op, waardoor gaten (cariës) ontstaan.
6. Vermijd suiker
Beperk suikerhoudende voedingsmiddelen. Bacteriën in de tandplak veranderen de suikers in zuren.
7. Gebitsbeschermer
Bescherm je tanden tegen een blessure. Draag een gebitsbeschermer of full-face helm bij het sporten.
8. Tandbescherming
Als er toch bij een ongeval een tand uitgeslagen wordt, probeer dan de tand te redden. Als het mogelijk is, hou de tand terug op zijn plaats in de mond, terwijl je onmiddellijk tandheelkundige hulp zoekt. Als dit niet mogelijk is, wikkel de tand in plastic of plaats hem in melk terwijl je onmiddellijk tandheelkundige hulp zoekt.
9. Gebruik je tanden enkel voor het kauwen
Gebruik je tanden enkel voor het kauwen van voedsel. Dus niet om noten te kraken, flessendoppen te verwijderen of verpakkingen open te scheuren, dan loop je het risico dat er stukjes van je tanden afbreken of dat tanden zelfs volledig afbreken.
10. Ga regelmatig naar de tandarts
Ga regelmatig naar je tandarts voor check-ups. En natuurlijk bezoek je ook je tandarts bij een tandheelkundig probleem zoals kiespijn of bloedend tandvlees.
Voetnoten:
- Bron: Dataregistratie en evaluatie Mondgezondheid Belgische Bevolking – Eindrapport 2012-2014. http://www.ice.ugent.be/files/Rap_2015_NL.pdf
- Het onderzoek, getiteld ‘Periodontal disease and breast cancer: Prospective cohort study of postmenopausal women’, werd in december 2015 gepubliceerd in het tijdschrift Cancer Epidemiology, Biomarkers and Prevention. In de studie werden 73.737 vrouwen tussen de 50 en 79 jaar oud zonder eerdere (borst)kankerdiagnose onderzocht. Zij waren onderdeel van de Women’s Health Initiative Observational Study, een groot prospectief onderzoek bij postmenopauzale vrouwen in de Verenigde Staten, met als doel risicofactoren te identificeren voor het ontstaan van onder andere hartaandoeningen, kanker en botbreuken.
- Bron: RIZIV
