Zelf je gember kweken is makkelijk en zeker de moeite waard. Zodra je de gemberwortel geplant hebt, moet je niet veel meer doen dan regelmatig water geven en enkele simpele adviezen volgen. Zo heb je altijd een bijna eindeloze hoeveelheid van de pittige wortel van de gemberplant tot je beschikking!
Door zelf gember te kweken, geef je je gerechten die typisch frisse, pittige Oosterse smaak. En dat niet alleen: wanneer je zelf gember kweekt, zul je zien dat de plant erg decoratief is en prachtig kan bloeien indien je ze de juiste zorg geeft.
Het planten van gember
Gember is een wortelgewas en bestaat uit een wortelstelsel, rizoom en een plant die kan bloeien. Het rizoom is het eetbare deel van de gemberplant dat in gerechten wordt gebruikt.
Begin in het vroege voorjaar
Start met het planten van gember aan het begin van de lente. Gember is een tropische plant en houdt dus niet van kou en vorst. Indien je buiten gember wilt kweken, zorg dan dat je begint na de laatste nachtvorst. In koudere klimaten zoals in België, kun je de gember het best binnen kweken.
Kies de juiste gemberplant
Er zijn veel soorten gember. De gember die je in supermarkten en groentewinkels kunt kopen, werkt prima. In het betere tuincentrum kun je ook decoratieve gembersoorten vinden, maar let er dan wel op of de soort eetbaar is.
- Kies gemberwortels die dik en ongerimpeld zijn. Kijk of je al kleine uitlopers kunt zien aan de vertakkingen van de gemberwortel. Die bultjes zijn iets witter dan de korst van de gemberwortel. Soms zie je al kleine groene puntjes (waaruit de plant komt), maar dat hoeft niet.
- Koop het liefst biologische gember. Niet-biologische gember is soms behandeld met een groeivertragend middel en uiteraard is dat onwenselijk als je zelf gember wil gaan kweken.
Snijd de gemberwortel in stukken
Doe dit alleen wanneer je meerdere gemberplanten wilt kweken en zorg dat er ‘ogen’ of uitlopers zitten aan alle stukken die je afsnijdt. Gebruik een schoon mes en snijd de stukken niet kleiner dan 2,5 cm.
Laat de gember na het snijden een paar dagen bijkomen op een droge, warme plek. Hiermee voorkom je dat het rizoom gaat rotten als je het direct zou planten in vochtige aarde.
Zet de potgrond voor de gember klaar
Gebruik potgrond van goede kwaliteit en zorg voor goed afwaterende grond die luchtig is. Eventueel kun je wat compost toevoegen aan de potgrondmix.
Indien je de ontwikkeling van wortels en uitlopers beter wilt kunnen monitoren, kun je eventueel nat gemaakt sphagnum mos (veenmos) of een potgrond van kokosvezels gebruiken. Deze zijn bij uitstek geschikt om de luchtigheid van de grond te waarborgen. Nadat zich wortels hebben gevormd, kun je de gemberplant alsnog in potaarde zetten. Let er dan wel op dat je het reeds ontwikkelde wortelstelsel zo min mogelijk beschadigt.
Kies de juiste plek voor de gemberplant
Gember houdt van warmte. Een temperatuur tussen de 22 en 25 graden is ideaal. Is het kouder, dan groeit de gember trager. Bij veel lagere temperaturen zal de gemberplant zich niet ontwikkelen en zelfs doodgaan.
Gember gedijt in ons klimaat het beste op een zonnige plek dus zorg voor een plek met minimaal 2-5 uur direct zonlicht per dag. Plant de gember in een pot of bak waarin de plant ook de ruimte heeft om horizontaal te groeien; de wortel zal zich in de breedte gaan ontwikkelen.
Houd de potgrond van de gember vochtig
Plant de wortel in licht vochtige grond of geef water zodra je de wortel geplant hebt. Check iedere dag of de potgrond nog vochtig is en laat de grond nooit volledig opdrogen. Bij voorkeur heeft de pot die je gebruikt een afwateringsgat en plaats je de pot op een schotel.
Wanneer je zelf gember kweekt, let er dan op dat de potgrond niet door en door nat wordt. Dit kan rot aan de wortel veroorzaken.
Houd goed in de gaten of de gember groeit
Soms zul je al binnen enkele dagen groene uitlopers boven de grond uit zien steken, maar bij koud weer kan dit zeker een paar weken duren. Je zult dus geduld moeten hebben wanneer je zelf gember kweekt, geef niet te snel op.
Zodra de uitlopers gaan groeien zullen er binnen enkele maanden lange groene stengels verschijnen. In de zomermaanden kunnen zich ook mooie bloemen gaan vormen aan de gemberplant.
Geef de gemberplant maandelijks wat voeding
Wanneer je zelf je gember kweekt, kun je de natuur een handje helpen door de plant iedere maand te bemesten of wat extra voeding te geven. Dat is echter optioneel. Doe je het wel, gebruik dan biologisch groeimiddel dat geschikt is voor planten die door mensen geconsumeerd gaan worden.
Laat de grond opdrogen zodra de gemberplant begint af te sterven
Wanneer de temperaturen beginnen te dalen in de late zomer of aan het begin van de herfst, laat je de groene plantdelen afsterven door de plant niet langer water te geven. Eventueel kun je de groene delen volledig wegsnoeien.
Sommige gemberplanten bloeien pas na meerdere jaren of zelfs helemaal niet wanneer je een korter groeiseizoen gebruikt.
Laat de gemberwortel ‘rijpen’ de grond
Wanneer je zelf gember kweekt, wil je natuurlijk die typisch pittige, volle, frisse smaak. De smaak komt beter tot zijn recht wanneer je de wortels na het afsterven van de gemberplant nog enige tijd in de grond laat zitten.
Je kunt de wortel het best pas 8 maanden na het planten opgraven of uit de grond halen. Snij met een schoon mes de hoeveelheid gember af die je gaat gebruiken. De rest van de wortel kun je in de aarde laten zitten of helemaal opgraven en bewaren op een koele, donkere plek.
Haal de gemberplant naar binnen voor de winter
Gember kan makkelijk binnen overwinteren op een warme, droge plek. Gember kan het hele jaar door verder groeien maar zorg dat de plant onder geen beding kou vat of blootgesteld wordt aan vorst.
