Melanomen worden door de huisarts geobserveerd om vast te stellen op welke manier deze op dit moment invloed hebben op de gezondheid van de drager. Dit kan er onder andere in resulteren dat mensen met melanomen zich in verdere stadia bevinden en dat er op basis van dit stadium bepaalde geneesmiddelen en medicijnen worden voorgeschreven. Huisartsen moeten daarom altijd duidelijkheid verkrijgen over de vorm van de melanomen en de groei hiervan, zodat het stadium op de juiste manier kan worden ingeschat.
Bij het vaststellen van het juiste stadium is het voor de huisarts essentieel om op een aantal factoren te letten. Binnen deze factoren vallen onder andere het vaststellen van de dikte van de tumor, wat ook wel beschreven wordt als de Breslowdikte. Daarbij kijkt de huisarts altijd of er sprake is van celdelingen binnen de tumor, omdat dit een duidelijke indicatie geeft in hoeverre de melanomen zich hebben ontwikkeld. Een andere factor is de uitzaaiing in lymfeklieren, wat vaak inhoudt dat de melanomen een verder stadium hebben bereikt en dat er op basis hiervan een specifiek geneesmiddel moet worden ingezet. Een laatste factor is de uitzaaiing van tumoren in andere plekken in het lichaam, waaronder de organen.
De stadia bij melanomen
Binnen melanomen wordt gesproken van 5 verschillende stadia. Hoe hoger het stadium, hoe acuter de zorg die nodig is om verdere verspreiding te vermijden en de tumoren te verwijderen.
Stadium 0 bij melanomen
In stadium 0 is er slechts sprake van bovenhuidse melanomen, welke zich dus nog niet onderhuids hebben kunnen vestigen. Dit betekent onder andere dat de tumoren zich niet in het lichaam hebben kunnen verspreiden en dat hier dus nog geen sprake is van uitzaaiing in andere organen of naar de lymfeklieren.
Stadium 1 bij melanomen
Binnen stadium 1 wordt gesproken van 1A (IA) en 1B (IB):
IA staat voor een tumordikte van minder dan 1 millimeter zonder dat er sprake is van zweervorming. Hierbij is ook geen sprake van celdelingen onder de huid van de patiënt.
IB staat voor een tumordikte van 1 millimeter met zweervorming. Hierbij is er ook sprake van celdelingen. Mocht er geen sprake zijn van zweervorming, maar is de dikte van de tumor 1 tot 2 millimeter, dan spreken we hierbij nog steeds van stadium IB.
Binnen stadium 1 is er nog geen uitzaaiing naar de lymfeklieren.
Stadium 2 bij melanomen
Bij stadium 2 spreken we van 3 verschillende scenario’s: 2A (IIA), 2B (IIB) en 2C (IIC):
IIA: De dikte van de tumor heeft 1 tot 2 millimeter bereikt en er is sprake van zweervorming of de dikte van de tumor heeft 2 tot 4 millimeter bereikt en er is geen sprake van zweervorming.
IIB: De dikte van de tumor heeft 2 tot 4 millimeter bereikt en er is sprake van zweervorming. Of de dikte van de tumor heeft meer dan 4 millimeter bereikt en er is geen sprake van zweervorming.
IIC: De dikte van de tumor heeft 4 millimeter bereikt en er is sprake van zweervorming In stadium 2 is de tumor nog niet uitgezaaid naar de lymfeklieren.
Stadium 3 bij melanomen
In dit stadium is de tumor inmiddels uitgezaaid naar de lymfeklieren, waarbij er in de meeste gevallen ook sprake is van zweervorming en een tumordikte van meer dan 4 millimeter. Dit is echter niet in alle situaties het geval. Het kan ook voorkomen dat de tumor is uitgezaaid en dat er geen zweervorming voorkomt of de tumordikte nog niet dikker is dan 4 millimeter.
Binnen stadium 3 vallen ook satelliet uitzaaiingen en in-transit uitzaaiingen.
Stadium 4 bij melanomen
De regionale lymfeklieren zijn inmiddels aangetast door de uitzaaiing en er is ook sprake van een uitzaaiing buiten de regionale lymfeklieren. Daarbij valt hier ook de uitzaaiing naar andere delen van de huid onder.
Indien de uitzaaiingen inmiddels ook de organen hebben aangetast dan valt de patiënt ook onder stadium 4. Een uitbreiding naar organen heeft grote gevolgen voor het lichaam, waardoor er bepaalde geneesmiddelen ingezet worden om verdere uitzaaiing te voorkomen en om de huidige uitzaaiing te laten afnemen.
Melanomen bij de huisarts
Ga bij enige twijfel altijd naar de huisarts, omdat deze de juiste onderzoeken kan starten naar het ontstaan van de melanomen en de verdere uitzaaiing. Zo wordt eenvoudig voorkomen dat de uitzaaiing verdere gevolgen voor het lichaam zal hebben.
