De PAP-test, ook wel het uitstrijkje genoemd, is een screeningtest die gebruikt wordt om kwaadaardige kanker in de baarmoederhals op te sporen. De test is uitgevonden door de Griekse arts Georgios Papanikolauo en wordt daarom ook wel de Papanikolauo test genoemd. Moet jij binnenkort een PAP-test ondergaan en wil je meer te weten komen over deze test, zodat je precies weet waar je aan toe bent? Lees dan meer over de PAP-test in dit artikel.
De doelstelling van de PAP-test
Bij het nemen van een uitstrijkje, worden de cellen uit de buitenste opening van de baarmoeder genomen. Deze cellen worden vervolgens onder een microscoop bekeken, zodat eventuele afwijkingen in de cellen van de baarmoeder opgespoord kunnen worden. Dit wordt niet voor niets gedaan, want afwijkingen in de cellen kunnen duiden op baarmoederhalskanker. Worden er afwijkingen in de cellen gevonden, dan wordt de afwijking in de cellen verder onderzocht. Is er sprake van een afwijking in de cellen door baarmoederhalskanker, dan kan er direct een behandeling gestart worden om de kankercellen te bestrijden.
Feiten over het uitstrijkje
Om je een duidelijk beeld te geven van het uitstrijkje, geven we je graag enkele feiten over de PAP-test:
-
De PAP-test wordt niet afgenomen als de vrouw menstrueert. Door het bloed dat bij de menstruatie vrijkomt, worden de cellen namelijk bedekt en zijn de cellen minder goed te beoordelen
-
De PAP-test kan eventueel wel afgenomen als de vrouw een beetje bloedt
-
Het afnemen van een uitstrijkje in meestal pijnloos
-
Sommige vrouwen verliezen wat bloed bij het afnemen van een uitstrijkje
-
Sommige vrouwen kunnen na het ondergaan van een PAP-test nog even lasthebben van krampen
Meer weten over het uitstrijkje? Lees dan in onderstaande alinea hoe het uitstrijkje stap voor stap wordt afgenomen
Het uitstrijkje: zo wordt de PAP-test stap voor stap uitgevoerd
Het is belangrijk om te weten dat de PAP-test altijd bij de huisartsenpraktijk wordt afgenomen. In de meeste gevallen wordt het onderzoek uitgevoerd door de assistente, maar in enkele uitzonderlijke gevallen kan de dokter het onderzoek ook uitvoeren. Om je een duidelijk beeld te geven van de PAP-test en wat deze test inhoudt, lees je in onderstaande stappen hoe de test wordt uitgevoerd.
Stap 1: de assistente stelt je een paar vragen, bijvoorbeeld wanneer je voor het laatst ongesteld bent geweest. Op dit moment heb je zelf ook ruimte om vragen te stellen aan de assistente. Vind je het vervelend om een uitstrijkje te laten nemen, dan kun je dit aan de assistente duidelijk maken. Hier kan vervolgens rekening mee gehouden worden.
Stap 2: je doet je onderkleding uit en gaat op de onderzoeksbank liggen. Je plaatst je benen in de steunen. Zijn er geen steunen? Dan buig je de knieën en spreid je je benen. Op deze manier ontspant het onderlichaam en dit is belangrijk voor het goed uitvoeren van de test.
Stap 3: voor het afnemen van het uitstrijkje wordt een speciaal instrument gebruikt, namelijk de eendenbek. De assistente zal je precies vertellen wat ze gaat doen, zodat je weet waar je aan toe bent. Eerst warmt ze de koude eendenbek op met warm water en daarna doet ze de eendenbek voorzichtig in de vagina. De eendenbek wordt geopend, waardoor de baarmoedermond zichtbaar wordt. Eventueel kun je met een spiegeltje meekijken.
Stap 4: de assistente doet een borsteltje door de eendenbek naar binnen om wat cellen uit de baarmoedermond te halen. Deze cellen worden in een potje of glas gedaan.
Stap 5: de eendenbek gaat weer dicht en wordt uit de vagina gehaald. Het onderzoek is nu klaar, wat betekent dat je weer op kunt staan en je weer aan kunt kleden. Soms komt er wat bloed uit de vagina, maar dit is niet erg. In de onderzoeksruimte ligt vaak maandverband om het bloed te stelpen en te voorkomen dat je kleding vies wordt door het bloed.
Tips voor het ondergaan van de PAP-test
Moet jij binnenkort naar de huisartsenpraktijk voor een PAP-test? Lees dan onderstaande tips om je goed voor te bereiden op jouw onderzoek.
Tip 1: neem de uitnodiging voor de PAP-test mee naar de dokter. De dokter gebruikt dit in de administratie.
Tip 2: ga voor het afnemen van een uitstrijkje naar de wc. Als de eendenbek in de vagina komt, kan dit extra vervelend voelen als de blaas of darm vol is.
Tip 3: vertel het vooral aan de assistente als je het vervelend vindt om een uitstrijkje af te laten nemen, bijvoorbeeld door vervelende ervaringen in het verleden. Als de assistente dit weet, kan ze hier rekening mee houden door bijvoorbeeld een kleinere eendenbek te gebruiken.