Rosacea is een chronische aandoening van de huid, die voorkomt in je gezicht. Letterlijk betekent rosacea “zo rood als een roos”, en dat valt ook op aan de kleur die de aandoening veroorzaakt: je wangen en neus zitten vol met felrode vlekken. Rosacea komt heel vaak voor, en het meest bij vrouwen van middelbare leeftijd. In tegenstelling tot acne, waar rosacea soms erg op lijkt, komt rosacea niet voor bij mensen onder de dertig.
De uiterlijke en lichamelijke kenmerken van rosacea
Er zijn vier symptomen die erg kenmerkend zijn voor rosacea. Dit zijn de volgende symptomen:
- Rode vlekken
- Couperose: kleine bloedvaatjes die uitgezet zijn
- Papels: bultjes
- Pustels: puistjes
Naast deze vier belangrijkste symptomen kan je door rosacea ook veel gaan blozen. De rode kleur kan variëren van lichtroze tot paars. Het blozen kan komen door warmte, alcoholische dranken, warme dranken, warmte, bepaalde emoties, de menopauze of heet, sterk gekruid voedsel. De rode vlekken komen het meest voor op je neus, je voorhoofd, je kin en je wangen.
Hoewel het een stuk minder vaak voorkomt, is het ook mogelijk dat je huid gaat zwellen. De zwellingen kunnen het gevolg zijn van een oedeem. Een oedeem is een ophoping van vocht. Deze zwelling voelt zacht aan en gaat vanzelf weer weg. De zwelling van de huid kan echter ook komen doordat het bindweefsel in je huis gaat toenemen. De zwelling is dan een stuk minder zacht, en zal niet uit zichzelf verdwijnen. De bekendste zwelling is een rhinophyma. Een rhinophyma wordt ook wel een drankneus of bloemkoolneus genoemd, omdat je neus nogal dik wordt en er een beetje knobbelig uit ziet. Rhinophyma ontstaat doordat talgklieren op je neus vergroten en het bindweefsel toeneemt, en het komt voornamelijk bij wat oudere mannen voor.
Naast de bloemkoolneus komt het ook wel eens voor dat je last krijgt van migraine bij rosacea. Dit komt voornamelijk voor bij mensen die ook veel last hebben van blozen. Het is daarnaast ook mogelijk dat je last krijgt van seborrhoisch eczeem, of dat je last krijgt van oogafwijkingen. Dit kan blefaritis (in dit geval zijn je oogleden ontstoken) of keratoconjunctivitis (in dit geval is je hoornvlies en bindvlies ontstoken) zijn. Door deze oogafwijkingen kun je last hebben van droge ogen, tranende ogen, het gevoel van zandkorrels (in dit geval heb je het gevoel dat er iets in je oog zit) of een brandend of stekend gevoel in je oog.
Rosacea kan erg hardnekkig zijn. De aandoening kan daarom steeds weer terug komen.
Oorzaken van rosacea
De exacte oorzaak van rosacea is niet bekend. Wel is bekend dat de klachten kunnen vermeerderen door externe factoren, zoals zonlicht, warmte, make-up, bepaalde verzorgingsproducten voor de huid en bepaalde geneesmiddelen. Ook kan je last krijgen van rosacea als je alcohol drinkt of erg gekruide voedingsmiddelen tot je neemt. Door alcohol te drinken verwijden de bloedvaatjes in je huid aan de oppervlakte. Hetzelfde effect krijg je als je heet of stek gekruid voedsel eet.
Rosacea door toedoen van medicijnen
Door medicijnen die de bloedvaten in je huid verwijden, verergert rosacea. Dit gebeurt vooral met medicijnen die corticosteroïden, ook wel bijnierschorshormonen genoemd, bevatten. Zulke medicijnen worden voornamelijk aan oudere mensen gegeven die last hebben van juist het vernauwen van de bloedvaten. Ook crèmes of zalfjes die bijnierschorshormonen bevatten verergeren rosacea. Omdat zulke crèmes en zalfjes eerst de ontsteking van de huid tegenhouden, verdwijnt de roodheid. Maar je huid kan juist verslaafd hieraan raken, en als je dan plots stopt met het smeren van deze crèmes of zalfjes, komen de rode vlekken juist in veel ergere mate terug. Omdat je huid gewend raakt aan de crèmes, zal je steeds meer moeten gaan smeren om hetzelfde effect te gaan bereiken.
Rosacea door toedoen van het klimaat en overgevoeligheid
Alhoewel warmte en te veel zon een van de oorzaken van rosacea is, komt rosacea het meest en in de meest ernstige variant voor in de winter. In de zomer verdwijnen de vlekken van de meeste mensen die aan rosacea lijden, maar er zijn ook gevallen bekend waarin juist de zon de vlekken erger maakt. Ook maken bepaalde crèmes, lotions en shampoos dat rosacea verergert. Je huid is ontstoken, en kan deze crèmes dan niet verdragen. Je huid heeft in dat geval een soort allergische reactie, waardoor je huid pijnlijk is en een branderig gevoel afgeeft.
Behandeling van rosacea
De behandeling van rosacea kan op twee manieren: zowel inwendig, als uitwendig. Inwendig gebeurt dit voornamelijk door middel van een antibioticakuur (met medicijnen zoals minocycline, tetracycline, doxycycline en claritromycine). De antibiotica gaan de ontsteking tegen en helpen oogklachten verminderen.
De tweede manier waarop rosacea behandeld kan worden, is uitwendig. Dit kan door een crème of gel als metronidazolcrème op je huid aan te brengen. Ook is antibiotica beschikbaar in lotionvorm, zoals clindamycine of erythromycine. Dit kan je ook op de pijnlijke plekken smeren.