Osteopenie of botdeficiëntie is het tekort aan botmassa. Onze botten vormen een hechte structuur bestaande uit onder andere calcium, fosfor en merg met kleine openingen tussen. Worden die openingen groter, dan neemt de botdichtheid af.
Ons lichaam maakt constant nieuw botweefsel aan en breekt ondertussen oud botweefsel af. Tijdens de tienerjaren, wanneer we groeien, maken we meer botweefsel aan. Op het moment dat we rond de 30 zijn, is onze botdichtheid het grootst. Op latere leeftijd, na 35 jaar, breken we meer af. Daardoor kan de dichtheid van het bot afnemen en osteopenie ontstaan.
Omdat er geen echte symptomen of klachten zijn, blijft botdeficiëntie meestal onopgemerkt. Zet het botverlies zich echter verder, dan kan osteopenie overgaan in osteoporose of botontkalking. Dan is de botdichtheid zo laag dat er zich heel gemakkelijk een breuk kan voordoen. Per jaar komen er zo meer dan 1,6 miljoen breuken voor. Vooral de heup, wervelkolom en polsen blijken gevoelige zones. Dat soort breuken leiden tot hospitaalverblijven, medische bezoeken en bij oudere mensen vaak tot plaatsing in een rusthuis.
Wil je weten of je een verhoogd risico op osteoporose hebt? Kom het te weten met deze test.
Vrouwen en erfelijkheid
Vrouwen hebben gemiddeld minder botmassa en onder invloed van hormonen neemt de aanmaak van botweefsel nog af tijdens de menopauze. Vanaf je veertigste neemt de botdichtheid langzaam af en worden je botten kwetsbaarder. Je zal tot 0,5 procent bot verliezen en daardoor een beetje krimpen.
Bepaalde omstandigheden verhogen bovendien het risico op osteopenie. Een calcium- of vitaminetekort bijvoorbeeld, maar ook een te laag BMI, een gebrek aan lichaamsbeweging en het gebruik van bepaalde medicijnen zoals ontstekingsremmers. Ook wie iets breekt na zijn 50ste heeft nadien meer kans op botdeficiëntie. Maar liefst 75 procent van de maximale botmassa is bovendien erfelijk bepaald. Je loopt dus meer risico op botverlies als het hebben van weinig botmassa in de familie zit.
Lichaamsbeweging en gezonde voeding
Botdeficiëntie kan je niet echt voorkomen, maar je voeding en lichaamsbeweging hebben wel een invloed. Door 30 minuten per dag matig intensief te bewegen, verminder je de kans op osteopenie en zorg je ook voor de aanmaak van botweefsel dat mee je botten versterkt. Wandelen versterkt je onderste ledematen, heupen en rug. Ook zwemmen is een ideale activiteit om ook je spieren en gewrichten te versterken.
Cafeïne, tabak en alcohol hebben daarentegen een negatief effect op de opbouw van onze botten. Calcium helpt dan weer om onze botten te versterken. Calcium nemen we voornamelijk op via zuivelproducten, maar ook via groene bladgroenten, noten, gedroogde vruchten en volkoren graanproducten of sojaproducten verrijkt met calcium. Voldoende calcium zorgt dus voor sterkere botten en vermindert de kans op botontkalking.
Supplementen met calcium
Er bestaan gelukkig ook nog supplementen die kunnen helpen. CalxPlus is zo’n supplement in de vorm van kauwsnoepjes met natuurlijke chocolade, sinaasappel en vanillesmaak. Ze hebben een aangename textuur en smaak en je hoeft ze niet in te nemen met water. Naast calcium bevat CalxPlus ook vitamine D en vitamine K die je lichaam helpen om calcium op te nemen.
Botdeficiëntie kan je dus niet voorkomen, maar een gezonde levenstijl helpt wel. Voldoende lichaamsbeweging en calciumrijke voeding verstevigen je botten en verminderen de kans op botbreuken. Krijgt je lichaam niet genoeg calcium binnen, dan kunnen supplementen zoals CalxPlus helpen om het tekort aan te vullen.