Ontstoken ooglid: oorzaken en wat te doen

Last van gezwollen oogleden? Zijn je ogen waterig en heb je voortdurend de neiging om te krabben? Zie je minder scherp? Dan is de kans groot  dat je kampt met een ontstoken ooglid. In onderstaand artikel lees je alles wat je moet weten over deze hinderlijke aandoening die ook de naam blefaritis draagt.

Wat is een ontstoken ooglid?

Aan de binnenzijde van je ooglid zitten talgkliertjes. Een ooglidrandontsteking of blefaritis ontstaat wanneer die talgkliertjes niet langer optimaal werken. Er wordt in die situatie minder talg of minder kwalitatief talg geproduceerd. De functie van talg is het traanvocht dat door de traanklieren geproduceerd wordt, vettig maken. Traanvocht beschermt je oog tegen eventuele beschadiging en uitdroging. Door te knipperen verdeel je het traanvocht automatisch gelijkmatig over het oog. Minder talg betekent met andere woorden dat je oog minder goed beschermd is.

Bij een ooglidrandontsteking kunnen de talgkliertjes enerzijds verstopt zijn of anderzijds produceren ze net te veel talg. In de meeste gevallen is er sprake van een combinatie van beide klachten. Het teveel aan talg blijft in je wimpers kleven waardoor er korstjes tussen de wimpers ontstaan.

Als de randen van de oogleden ontstoken zijn, kunnen ze dik, schilferend en rood zijn. Je ogen kunnen branderig en geïrriteerd aanvoelen. Bij bepaalde mensen vallen er zelfs wimpers uit.

Wat zijn de oorzaken van een ontstoken ooglid?

Hoe het komt dat de talgkliertjes, die in de randen van de oogleden zitten, plots niet meer naar behoren functioneren, is nog niet bekend. Onderzoek wees wel al uit dat bepaalde factoren een invloed hebben op de talgklieren. Dat kunnen bepaalde geneesmiddelen – zoals bètablokkers, antidepressiva en anticholinergica – zijn. Daarnaast spelen ook hormonen een belangrijke rol bij de productie en kwaliteit van het traanvocht. Zwangere vrouwen of vrouwen in menopauze zijn dus vatbaarder voor ontstoken oogleden.  Verder lopen ook mensen die aan een huidziekte – zoals acne, eczeem of rosacea – lijden een groter risico om vroeg of laat een ontstoken ooglid te hebben. Ten slotte zitten ook zij die vaak droge ogen hebben in de risicogroep.

Wat zijn droge ogen?

Als de traanklieren minder traanvocht of traanvocht van onvoldoende kwaliteit aanmaken, worden de ogen droog. Vaak gaat het om een combinatie van beide problemen. Zoals hierboven gezegd, beschermt traanvocht het oog tegen infecties. Die droogheid zorgt ervoor dat je ogen prikkend of vermoeid aanvoelen. Mogelijks zie je ook waziger.

Droge ogen zijn niet te genezen omdat de oorzaak vaak niet weggenomen kan worden. Mogelijke oorzaken zijn, net zoals bij een ooglidrandontsteking, het innemen van bepaalde medicijnen, de leeftijd of hormonale veranderingen. Het doel van de behandeling is de hinderlijke klachten verminderen. Dat kan bijvoorbeeld door je hoeveelheid traanvocht aan te vullen met kunsttranen, een bevochtigende oogdruppel. Voor meer informatie raden we je aan een oogarts te raadplegen.

Kan make-up een ontstoken ooglid veroorzaken?

In principe is oogmake-up niet schadelijk voor je ogen als je je elke avond grondig demaquilleert. Ga je vaak slapen met make-up op je gezicht? Zelfs als je je een zombie voelt en gewoon in bed wilt vallen, is het belangrijk dat je altijd je gezicht reinigt. Het klopt dat oogmake-up schade kan aanrichten als het te lang op je gezicht zit. De make-up kan in je ogen terechtkomen en irritaties of infecties veroorzaken. En daaruit kan mogelijks een ooglidrandontsteking voortvloeien…

Kan een ontstoken ooglid ontstaan door allergie?

In sommige gevallen kan een allergische reactie gezwollen oogleden veroorzaken. Bij een allergische ooglidrandontsteking reageren je talgkliertjes op één of meerderde stoffen in de lucht. Vermoed je dat dit het geval is bij jou? Dan raden we je aan een arts te raadplegen.

Is een ontstoken ooglid besmettelijk?

Een ooglidrandontsteking is vervelend maar niet besmettelijk. Je hoeft dus niet in quarantaine te gaan.

Wat moet je doen bij ontstoken oogleden?

Wij lichten kort de vier stappen toe die je minstens driemaal per dag moet uitvoeren.  

1. Sluit je ogen en masseer je oogleden voorzichtig. Beweeg met je vingertoppen in de richting van de rand van het ooglid. Bij het bovenooglid masseer je naar beneden, bij het onderooglid masseer je naar boven. Voer deze beweging gedurende minstens twee minuten uit.
2. Vervolgens verwarm je de ontstoken oogleden gedurende vijf à tien minuten met warme kompressen. Door een warmtebron op de oogleden te leggen, zal de vette talg vloeibaar worden waardoor die gemakkelijker de talgkliertjes verlaat. Kamillosan Ofta zijn kompressen doordrenkt met kamille. De kamille-extracten hebben een verzachtend, kalmerend en ontstekingsremmend effect op de oogleden. De natriumhyaluronaat-extracten hydrateren en beschermen. Ten slotte bevatten de kompressen ook caprylyl-extracten die alle onzuiverheden en korstjes losmaken zodat je ze op een zachte manier kunt verwijderen.
3. Sluit je ogen en masseer je oogleden voorzichtig. Beweeg met je vingertoppen in de richting van de rand van het ooglid. Bij het bovenooglid masseer je naar beneden, bij het onderooglid masseer je naar boven. Voer deze beweging gedurende minstens twee minuten uit.
4. Verwijder de korstjes en huidschilfers door de randen van je oogleden met een kompres op kamertemperatuur schoon te maken. Hou hierbij je oogleden tegen met je duim en wijsvinger van je andere hand. Merk je dat de korstjes nog niet gemakkelijk loskomen? Leg het verwarmde kompres dan nog een aantal minuten op je oogleden.

De aanhouder wint

Bij de meeste mensen verminderen de klachten nadat ze bovenstaand proces een aantal weken meermaals per dag hebben uitgevoerd. Het is belangrijk dat je dan niet onmiddellijk stopt met het masseren, verwarmen en schoonmaken van de oogleden. Doe je dat wel, dan is de kans groot dat je oogleden na een paar dagen opnieuw opzwellen. Je mag na een tijdje wel afbouwen. In plaats van driemaal per dag, voer je de behandeling bijvoorbeeld maar eenmaal daags uit. Van zodra er zich opnieuw korstjes vormen, bouw je weer op. Mocht het probleem blijven aanslepen, dan raden we je aan een oogarts te raadplegen.