Met hart- en vaatziekten wordt een groep van aandoeningen bedoeld die onderling gerelateerd zijn. De verbindende factor is daarbij de oorzaak van de aandoeningen. De oorzaak kan dan ook worden gevonden in de slagaders, die door het ouder worden aan worden getast door aderverkalking (atherosclerose). Aderverkalking is een aandoening waar je slagaders bij vernauwd raken met als gevolg dat je vaatstelsel steeds slechter gaat werken. In mindere mate zullen hart- en vaatziekten samenhangen met ziekten die niets met aderverkalking te maken hebben (die zogezegd niet-atherosclerotisch zijn), zoals onder andere een aangeboren bouwfout, ziektes van je hartspier (cardiomyopathie) en uiteenlopende ontstekingen.
Wat is een hartinfarct?
Hartinfarct (ofwel een hartaanval) ontstaat op het ogenblik dat de stroom van zuurstofrijk bloed naar een gedeelte van je hartspier acuut versperd wordt. Indien de doorbloeding niet in zeer korte tijd hersteld wordt dan begint het aangedane deel van je hartspier af te sterven. Hartinfarcten zijn een erg belangrijke doodsoorzaak onder niet alleen mannen maar ook onder vrouwen in ons land.
Een hartinfarct wordt dikwijls veroorzaakt door een vernauwing van je kransslagaders die je hart van zuurstofrijk bloed dienen te voorzien (coronaire hartziekte). In de regel zal aderverkalking aan de basis liggen aan een hartinfarct. Op de wanden van de slagaders zal zich immers vet (plaque) af gaan zetten. De slagaders zullen daardoor dus nauwer worden en minder zuurstofrijk bloed doorlatten. Er kan zelfs sprake zijn van een totale afsluiting van de slagader op het moment dat er een bloedstolsel zich vasthecht aan het oppervlak van de plaque.
Daarnaast kan de plaque breken en zullen er bloedplaatjes aan het beschadigde gedeelte gaan hechten en een bloedstolsel vormen. Zodra een dergelijk bloedstolsel groot is, kan het in de bloedstroom belanden en een slagader helemaal afsluiten. Er is dan sprake van een hartinfarct. Aderverkalking verloopt geleidelijk en kan dus al jaren aan de gang zijn voordat je klachten krijgt.
Door niet, of niet op tijd op de juiste manier, te behandelen zal niet voldoende zuurstofrijk bloed naar de hartspier stromen, het betreffende deel zal daardoor afsterven en vervolgens littekenweefsel gaan vormen. Dit litteken kan voor complicaties zorgen, zoals:
- een aneurysma (het uitpuilen van het litteken),
- hartritmestoornissen
- angina pectoris,
- een nieuw een hartinfarct.
Wat is hoge bloeddruk?
Je bloeddruk kan worden omschreven als de kracht waar je hart het bloed mee in je bloedvaten pompt. Tijdens een bloeddrukmeting worden twee waarden gemeten:
- de bovendruk ofwel de systolische bloeddruk;
- de onderdruk ofwel de diastolische bloeddruk.
De hoogte van de bloeddruk hangt af van de weerstand die je bloed ondervindt op het moment dat het door je lichaam wordt gepompt. Wanneer je hart samentrekt dan wordt er een heleboel bloed door je slagaders geperst en zal de druk op de vaatwanden worden verhoogd (de bovendruk). Daarna zal je hart zich weer ontspannen met als gevolg dat de druk op de vaatwanden weer minder wordt (de onderdruk).
De ideale bloeddruk voor een volwassen mens is een druk van circa 120/80 mm Hg. Er is echter sprake van een verhoogde bloeddruk bij waarden van 140/90 mm Hg en meer. Voor personen boven de 60 jaar, die niet lijden aan diabetes (suikerziekte), familiaire hyperchlosterolemie of manifeste hart- en vaatziekten, zal de grens van 160 mm Hg bovendruk aan worden gehouden.
Een chronische verhoging van de onder- en/of bovendruk verhoogt de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten, aderverkalking (atherosclerose), nieraandoeningen, oogafwijkingen en een hersenbeschadiging (bijvoorbeeld in de vorm van een beroerte). Om die reden is het zaak om te weten hoe hoog je bloeddruk is. Wanneer er sprake is van een te hoge bloeddruk dan kan er immers een behandeling in gang worden deze weer op een normaal peil te brengen en eveneens complicaties te voorkomen.
Wat zijn de symptomen van hoge bloeddruk?
Een hoge bloeddruk waarbij zich geen complicaties voordoen, verloopt in de regel zonder dat er symptomen ontstaan. Na verloop van tijd kan een te hoge bloeddruk echter een hartaanval of beroerte veroorzaken. Een ongecompliceerde hoge bloeddruk kan een groot aantal jaren niet worden opgemerkt. De aandoening kan zolang buiten beeld blijven omdat er geen symptomen zijn die je zou kunnen herkennen en bovendien doordat veel mensen niet periodiek hun bloeddruk laten meten.
Sommige mensen met een fors verhoogde ongecompliceerde hoge bloeddruk krijgen vaak wel last van bepaalde symptomen, zoals onder andere:
- hoofdpijn,
- duizeligheid,
- wazig zien,
- kortademigheid,
- oorsuizingen,
- hartkloppingen,
- bloedneuzen,
- spierkramp,
- spierzwakte,
- zwevende vlekjes zien voor je ogen.