De menopauze is de laatste menstruatie van een vrouw, maar de term wordt vaak gelijkgesteld aan de overgang. In zijn geheel is deze periode het einde van de vruchtbare periode van de vrouw. De hormonale balans in het vrouwelijk lichaam verandert doordat er geen vruchtbare eitjes meer worden aangemaakt door het lichaam. In tegenstelling tot wat er vaak over mannen met motoren en jonge vrouwen wordt gezegd, is voor veel vrouwen de overgang zeker ook geestelijk een moeilijke periode. Het is immers het einde van de vruchtbare periode van haar leven.
Wanneer vindt de menopauze plaats?
De leeftijd waarop vrouwen in de overgang raken verschilt echter enorm, dit is niet leeftijdsgebonden zoals veel mensen denken. Gemiddeld raken vrouwen in de overgang rond hun vijftigste levensjaar. Dit kan echter ook jaren eerder zijn en de eerste verschijnselen van menopauze kunnen ook vervroegd optreden. In uitzonderlijke gevallen raken vrouwen veel eerder in de overgang door verwijdering van de eierstokken of een borstkankerbehandeling. Helaas horen bij de overgang ook verschillende lichamelijke en geestelijke klachten waardoor vrouwen in de overgang vaak letterlijk en figuurlijk minder lekker in hun vel zitten.
De menopauze, een lastige periode
Tijdens de overgang verandert de hormonale balans van het lichaam door de afname van de aanmaak van progesteron en oestrogeen. Ook tijdens je pubertijd en tijdens een zwangerschap verandert deze hormonale balans, de menopauze is hier qua hormoonschommelingen gelijk aan. De gehele overgang duurt tussen de vier en de tien jaar en bestaat uit verschillende fasen. De menopauze is de laatste fase van de overgang. Nadat de allerlaatste menstruatie heeft plaatsgevonden stabiliseert de hormoonspiegel weer en verdwijnen de klachten langzaam. Voor veel vrouwen is deze overgang een lastige periode. Met het einde van haar vruchtbare periode sluit ze een tijdperk in haar leven definities af. Veel vrouwen voelen zich oud en praten niet graag over hun klachten. De overgang is hierdoor helaas nog steeds niet volledig uit de taboesfeer.
Hoe kom ik erachter of ik in de overgang ben?
Met de overgang gaan ook verschillende overgangsverschijnselen gepaard. Wat zijn nu de eerste verschijnselen van de menopauze en hoe herken je deze? Een van de bekendste verschijnselen zijn de opvliegers. Hier wordt dan ook regelmatig lacherig over gedaan, ook bij de vrouw in de overgang zelf. Vage klachten als stemmingswisselingen, depressieve gevoelens, hartkloppingen en libidoverlies kunnen eventueel komen door de menopauze, maar ze kunnen uiteraard ook een andere oorzaak hebben. Rond het vijftigste levensjaar kunnen deze klachten echter inderdaad op de overgang wijzen. Met een overgangstest kan een arts de overgang aantonen door de waarden in je bloed te testen. Je kunt ook een zelftest doen om erachter te komen of je in de overgang bent, deze test kan je helpen de eerste verschijnselen van de menopauze en de bijbehorende klachten te herkennen. Zolang je echter een anticonceptiepil gebruikt hebben deze tests geen zin, ze onderdrukken de symptomen.
De eerste verschijnselen van de menopauze
Doordat de hele hormoonhuishouding van het lichaam verandert tijdens de menopauze kunnen vrouwen in de overgang last krijgen van allerlei klachten en kwalen, zowel geestelijk als lichamelijk. Naast de overbekende opvliegers kunnen vrouwen in de overgang ook last krijgen van urineverlies, bloedverlies, pijnlijke borsten. Geestelijk is het vaak een lastige periode in verband met het afsluiten van de vruchtbare periode in haar leven. Een slecht humeur, depressieve klachten of een verdwenen libido zijn geestelijke klachten waar veel vrouwen in de menopauze last van krijgen.
Slechte nachtrust, hoge bloeddruk en vergeetachtigheid
Een slechte nachtrust en een hogere bloeddruk zijn lichamelijke ongemakken waar veel vrouwen tijdens de overgang mee te maken krijgen. Ook vergeetachtigheid komt veel voor tijdens de overgang. Vooral voor vrouwen die gewend zijn alles onder controle te hebben is deze vergeetachtigheid een erg vervelend symptoom van de overgang. Het vergeten van dagelijkse kleine dingen heeft ook weer te maken met de hormonale schommelingen in het lichaam. Door de schommelingen reageert het centrale zenuwstelsel en dit resulteert in vergeetachtigheid, maar eventueel ook in verwardheid of concentratieverlies. Gelukkig zijn deze verschijnselen na de overgang weer verdwenen.
Uiterlijke verschijnselen tijdens de menopauze
Juist tijdens de overgang is het uiterlijk voor een vrouw erg belangrijk. Het verlies van de vruchtbaarheid zorgt ervoor dat veel vrouwen zich oud en overbodig voelen en last hebben van een verminderd zelfvertrouwen. Dat juist in deze periode ook verschijnselen als haaruitval, gewichtstoename en een droge huid voorkomen maakt de overgang extra vervelend. Ook al deze symptomen zijn te wijten aan die alomtegenwoordige hormonen. Doordat de aanmaak van oestrogeen vermindert, verandert ook de verbranding van het lichaamsvet. Helaas neemt ook het hongergevoel toe en vermindert de spieropbouw, dus de kans is groot dat vrouwen in de overgang aankomen. De verschijnselen van menopauze verdwijnen gelukkig na een tijdje voor een deel. Nadat de allerlaatste menstruatie achter de rug is verdwijnen veel van de overgangsklachten in zijn geheel.