Euromelonoma is weer gestart met hun jaarlijkse preventiecampagne. Voor wie hier nog nooit van heeft gehoord: Euromelanoma bestaat uit een uitgebreid netwerk van Europese dermatologen, in 33 landen. Ze streven naar meer bewustzijn rond huidkanker en zetten zich daarom volledig in om het grote publiek te informeren en sensibiliseren. Waarom dit zó broodnodig is? We vertellen het in dit artikel.
De cijfers voor huidkanker in België maakten in twintig jaar een stijging door van meer dan 400%. Waar de Stichting Kankerregister in 2000 in ons land ongeveer 11.000 nieuwe huidkankers registreerde, is dit getal in 2019 hallucinant gestegen naar 45.733. Dermatoloog Thomas Maselis, Belgisch voorzitter van Euromelanoma: ‘Geen enkele kanker stijgt zo snel in aantal. De kans dat je voor de leeftijd van 75 jaar huidkanker ontwikkelt, is één op vijf én neemt nog steeds toe. Maar liefst 40% van alle gediagnosticeerde kankers bij de mens is huidkanker.’ Voor een knobbeltje of nieuw vlekje hoef je niet meteen alarm te slaan, al is het wél belangrijk om dit goed in het oog te houden. Neemt het knobbeltje alsmaar toe in grootte? Of verspreidt het vlekje zich steeds verder over je lichaam? Of zit je gewoon met twijfels en wil je toch zeker zijn? Ga dan zeker eens langs bij je huisdokter of dermatoloog.
Meest frequente huidkankers
Er zijn drie types huidkanker die het meest frequent voorkomen: het basaalcelcarcinoom (70%), het spinocellulair epithelioom en het melanoom. ‘Het basaalcelcarcinoom komt hoofdzakelijk bij de oudere bevolking voor’, legt Maselis uit. ‘Typische klachten zijn wondjes die niet vanzelf genezen of uitbreidende rode vlekjes op de romp met een blinkend randje. Dit soort tumoren neemt het snelst toe door de jaren heen, maar gelukkig zaaien ze meestal niet uit en sterven er weinig mensen aan.’
‘Spinocellulaire epitheliomen (20%) zijn rode tumoren met een dikke korst’, gaat Maselis verder. ‘Ze kunnen in een later stadium wél uitzaaien en hadden in 2017 in België 137 sterfgevallen tot gevolg. Ze komen het meest voor op huidgebieden die chronisch aan de zon zijn blootgesteld, vaak bij mensen die veel buiten zijn.’
Dan is er nog het melanoom. Hoewel het minder frequent (8%) voorkomt, is het melanoom wel bij uitstek de gevaarlijkste huidtumor. Een melanoom vormt een onregelmatige donkere vlek die groeit en verdikt. Deze tumor zaait in een zeer vroeg stadium al uit. ‘Als er meer dan twee mensen in de familie zijn met een melanoom is het extra opletten’, waarschuwt Maselis. ‘Dat verhoogt duidelijk de kans om ook een melanoom te ontwikkelen. De gevaarlijkste subvorm is het amelanotisch melanoom, omdat die vlekken niet donker verkleuren en daardoor het typische kenmerk van onregelmatig gepigmenteerde vlek verliezen.’
Waarschuwende zonnekeratose
‘Het zijn niet de jaren, maar de UV-kilometers die tellen.’ Met deze slogan start dit jaar de campagne van Euromelanoma. Uit een grootschalig onderzoek in 32 landen blijkt dat tussen de 4,4% en 13,5% van de mensen de diagnose zonnekeratose kreeg. Dit staat gelijk aan 1 op 12 Europeanen. Professor Véronique del Marmol, Europees voorzitter van Euromelanoma geeft meer duiding: ‘Voor het eerst laat een studie zien hoe vaak actinische keratose voorkomt, al zal dit percentage nog iets lager liggen bij de gewone bevolking omdat de onderzoeken werden uitgevoerd bij een selectieve doelgroep in het kader van Euromelanoma. Maar je moet dit toch zien als een rode vlag, als waarschuwing voor iets wat problematisch kan worden.’
‘Zonnekeratose is relatief makkelijk te behandelen als het vroegtijdig wordt ontdekt’, gaat del Marmol verder. ‘Precies daarom is het zo belangrijk dat mensen zich een beeld vormen van hun eigen risicoprofiel. Als je een leven lang bent blootgesteld aan uv-straling – op het strand, in de tuin, op de golfbaan, onder de zonnebank of op het werk – dan loop je een groter risico om huidkanker te krijgen.’
Je huid goed in het oog houden is duidelijk de boodschap. Op www.euromelanoma.org vind je concrete tips om huidkanker te voorkomen en te herkennen.
