Als je nog nooit nierstenen hebt gehad, weet je waarschijnlijk niet precies hoe pijnlijk en vervelend het is om nierstenen te hebben. En als je wel last hebt van nierstenen, hoop je waarschijnlijk dat je daar nooit achter had hoeven komen. De pijn kan zo heftig worden, dat mannen (en vrouwen) soms flauw kunnen vallen als er een niersteen door hun plasbuis heen komt. Deze pijnlijke aandoening, waarbij zeer kleine en harde afzettingen ontstaan in de nieren die vervolgens afgevoerd moeten worden, kan zo ernstig worden dat de stenen operatief verwijderd moeten worden. Voor de wat minder erge gevallen zijn er verschillende manieren om de pijn wat in te dammen en de nierstenen op de natuurlijke manier te laten verdwijnen.
Wat zijn nierstenen – en wanneer krijg je ze?
Nierstenen zijn een veel voorkomend euvel dat ontstaat op het moment dat er mineralen en zouten in het lichaam ophopen. De nieren filteren die stoffen uit het lichaam, waardoor er soms kleine, harde steentjes kunnen ontstaan die het lichaam vervolgens weer moeten verlaten. Dat gebeurt via de urine. Bij het passeren door de urineleider kan dat veel pijn opleveren. Er zijn verschillende soorten nierstenen. Meestal bestaan de stenen uit calcium, dat veel in voeding zit. Door foutjes in het lichaam kan dit calcium omgezet worden in nierstenen. Maar er zijn ook nierstenen van urinezuur, of struviet-stenen, die het gevolg zijn van een infectie.
Nierstenen ontwikkelen zich vaak vanzelf, zonder dat we daar enige controle over hebben. Hoewel bepaalde diëten wel als oorzaak worden aangewezen, wijst onderzoek er op dat de meest belangrijke redenen te maken hebben met leeftijd (nierstenen ontstaan vaak bij mensen ouder dan 40 jaar), geslacht (mannen lopen meer risico dan vrouwen), en erfelijke aanleg. Zitten er nierstenen in je familie, dan heb je dus enige kans dat je hier zelf ook last van zult krijgen.
Veel water drinken: helpt het echt?
Het goede nieuws is dat de meest voorkomende nierstenen relatief klein zijn. Het ongemak dat deze kleinere nierstenen opleveren, kun je op een aantal manieren oplossen. Manieren om dat te doen zijn onder andere:
- Pijnstillers. Door pijnstillers te gebruiken kan het passeren van nierstenen dragelijk gemaakt worden. Denk hierbij aan ibuprofen of paracetamol, die gewoon gekocht kunnen worden bij de drogist. Deze middelen zijn effectief genoeg om de ergste pijn te verlichten.
- Therapie. Als je een arts bezoekt, kan hij enkele middeltjes voorschrijven die de spieren in de plasbuis doen ontspannen. Deze zogenaamde alfablokkers verzachten de pijn van nierstenen daardoor vrij effectief: voor kleine nierstenen kan dat genoeg zijn.
- Veel water drinken. Jawel, simpelweg voldoende water drinken is een van de gemakkelijkste manieren om problemen met nierstenen op te lossen. Door regelmatig te drinken, houd je de urinewegen goed schoon. Dat komt de problemen die ontstaan rondom nierstenen ten goede.
Hoeveel water moet je drinken?
Genoeg water drinken is belangrijk voor ieder mens. Door voldoende gehydrateerd te blijven, leven we gezonder. Heb je last van nierstenen, dan geldt dat dubbel. Voldoende water drinken is namelijk een goede manier om de urineleiders goed schoon te houden. Aangezien nierstenen ontstaan als kleine, harde ophopingen van calcium of andere mineralen in de nieren, is het regelmatig legen van de blaas een goede manier om nierstenen tegen te gaan. Artsen raden aan om ongeveer 2 liter water per dag te drinken. Hiermee kun je milde nierstenen onder controle houden.
Een goede graadmeter om te kijken of je voldoende water drinkt, is om te kijken naar de kleur van de urine. Zolang die helder is (en dus niet geel of donkergeel) heb je voldoende vocht in het lichaam. Méér water drinken dan nodig is, heeft dan overigens geen extra effect. Overigens zijn er dranken die de vochtopname van het lichaam bemoeilijken: koffie, alcohol en dranken met veel suiker en zoetmakers. Als je nierstenen hebt en die hoopt op te lossen door veel water tot je te nemen, kun je deze dan ook beter niet drinken. Vruchtensap of groene thee kunnen wel (even)veel effect teweeg brengen als water.
Water drinken is bovendien geen oplossing voor alle soorten nierstenen. Afhankelijk van de reden waarom de nierstenen ontstaan, maar vooral ook de ernst en grootte van de nierstenen zelf, kan water wel of niet effectief zijn. Overleg daarom altijd met de arts of het drinken van water een goede zet is. Hoewel het in de meeste gevallen geen kwaad kan om water te drinken, kan het in speciale gevallen zo zijn dat de arts het drinken van water zal ontraden – bijvoorbeeld als dat extra risico’s met zich meebrengt in het geval van infecties.