In 2020 werd al snel duidelijk dat de originele en alfaversies van het coronavirus drie veel voorkomende symptomen veroorzaakten – hoesten, koorts en reukverlies. Er waren er minstens twintig andere, van vermoeidheid, hoofdpijn, kortademigheid, spierpijn en gastro-intestinale problemen tot huiduitslag. Toen Delta verscheen, merkten we een verschuiving in de meest gemelde symptomen. Omikron zet de trend van Delta voort.
Omikron veroorzaakt symptomen die veel meer lijken op een gewone verkoudheid, vooral bij mensen die zijn gevaccineerd, en minder algemene systemische symptomen, zoals misselijkheid, spierpijn, diarree en huiduitslag. Eerder veel voorkomende symptomen zoals kortademigheid, koorts en reukverlies daalden al met Delta op de ranglijst, en met Omikron zakken ze nog verder weg. Verkoudheidssymptomen – waaronder een loopneus, keelpijn en aanhoudend niezen – komen daarentegen vaker voor, samen met hoofdpijn en hoesten.
We kunnen dat ondertussen met grote zekerheid zeggen omdat het blijkt uit miljoenen profielen van besmettingen met de Omikron-variant sinds november. Er blijkt uit die data geen significant verschil in het algemene symptoomprofiel van Delta en Omikron te zijn: de top vijf symptomen zijn een loopneus, hoofdpijn, vermoeidheid, niezen en een zere keel. Maar als het gaat om de algemene prevalentie van de symptomen, zijn er enkele duidelijke verschillen.
Nog steeds gevaarlijk voor ongevaccineerden
Zo stond anosmie (verlies van reuk of smaak) in oktober in de top tien van de symptomen maar is gezakt naar de 17e plaats. Wat ooit een belangrijke indicator van Covid was, wordt nu alleen gezien bij ongeveer een op de vijf mensen die positief testten. En volgens de jongste gegevens zal minder dan een derde van de mensen (29 procent) ooit koorts krijgen, wat ook veel minder vaak is dan we in het verleden bij andere varianten hebben gezien. Slechts de helft van de mensen met Covid-19 vertonen momenteel een van de drie klassieke symptomen van koorts, hoesten of reukverlies.
Dat Omikron zo hard lijkt op een traditionele verkoudheid – die ook de ronde doet – is misschien goed nieuws, maar het heeft ook wel een aantal nadelen. Het maakt het bijvoorbeeld erg moeilijk om op basis van symptomen alleen zeker te weten wat je hebt. Slechts drie maanden geleden testte ongeveer een op de twaalf mensen met nieuwe luchtwegsymptomen positief op Covid. Met Omikron is momenteel echter ongeveer 50 procent van de ‘verkoudheden’ in feite Covid-19.
En hoewel Omikron voor velen van ons als een verkoudheid aanvoelt, kan het nog steeds doden of langdurige symptomen veroorzaken bij mensen die niet zijn gevaccineerd of immuungecompromitteerd zijn.
