Wat is aromatherapie en waarvoor is het allemaal goed?

Wat is aromatherapie?

Aromatherapie komt voort uit de kruidengeneeskunde. Er wordt gebruik gemaakt van de vluchtige oliën die zich in planten bevinden om aandoeningen en ziektes te genezen of te voorkomen. Het wordt gezien als een holistische geneeswijze, waarbij niet zozeer wordt gekeken naar de symptomen, maar er wordt getracht om de persoon in zijn geheel te behandelen. Hierbij ondersteunt men het natuurlijke vermogen van het lichaam en de geest om zichzelf te herstellen en balanceren.

Wat betekent aromatherapie?

Het woord aromatherapie komt van het Griekse aroma <aroma> en therapeia <aandacht>. Helen met aroma’s dus.

Geschiedenis van aromatherapie

De precieze herkomst van aromatherapie is vaag, net omdat geurende planten al vele eeuwen gebruikt worden om uiteenlopende redenen. Zo hadden de Egyptenaren al technieken ontdekt om oliëen van bepaalde planten te extraheren. Deze oliën van bv. cederhout, kaneel en kruidnagel gebruikten ze onder andere om hun doden mee te balsemen. Ook werden geuren veelvuldig gebruikt tijdens religieuze, magische en mystieke ceremonies.

De toepassing van aromatische oliën om het gemoed te verbeteren lijkt in China te zijn ontstaan. De Grieken speelden een grote rol in de geschiedenis van de aromatherapie. Zowel artsen als parfumeurs hielden zich bezig met het vervaardigen en toepassen van geuren. Hippocrates zou op de hoogte zijn geweest van de helende vermogens van essentiële oliën .

De Franse chemicus Rene-Maurice Gattefosse gebruikte de actuele term aromatherapie voor het eerst. Rond 1937 werd zijn hand ernstig verwond door een explosie in het laboratorium. De brandwonde zou de aanleiding zijn geweest om te experimenteren met essentiële oliën… En met succes, want Gatefosse ontdekte zo dat lavendelolie erg effectief is in het helingsproces.

Waarom aromatherapie?

Hoewel de naam dit doet vermoeden, zijn de oliën die zich in planten bevinden niet essentieel voor hun overleving. Wel vervullen ze een belangrijke taak. Vele oliën werken bv. antibacterieel. Zo zorgen die essentiële oliën in planten ervoor dat schimmels, insecten en andere dieren worden afgeweerd. Andere aangenaam geurende oliën zouden dan weer als lokmiddel werken zodat insecten de planten meer gaan bestuiven. Een heleboel essentiële oliën beschikken over antibacteriële, antivirale, nematicide, antischimmel, insecticide en antioxiderende eigenschappen.

Deze helende eigenschappen zijn erg geconcentreerd, waardoor één druppel al genezend kan werken op het lichaam en de geest. Bovendien zijn ze 100% natuurlijk. Aromatherapie is een vreedzame en bewuste manier om het lichaam in balans te brengen, want in tegenstelling tot conventionele geneesmiddelen is het hier niet nodig om op dieren te testen.

Toepassingsgebieden van aromatherapie

Aromatherapie heeft een helend effect op verschillende lichamelijke en psychologische aandoeningen:

Vermindert (chronische)stress
Helpt bij angst
Verlicht depressieve gevoelens
Geheugenboost
Verhoogt het energieniveau
Versnelt het helingsproces
Vermindert hoofdpijn
Regelt het slaapritme
Verstrekt het immuunsysteem
Verzacht pijn: spierpijn, gewrichtspijn,…
Helpt bij symptomen van PMS of menopauze
Helpt bij huidproblemen: insectenbeten, allergieën, acne…
Helende werking bij infecties van de luchtwegen
Verbetert de spijsvertering

Hier volgt een lijst met bekende essentiële oliën en slechts enkele van hun helende eigenschappen:

Salie: Helpt bij infecties, heelt wonden, verzacht een opgezette maag
Rozemarijn: Stimuleert mentale activiteit, kalmeert en reduceert stress, natuurlijk ontsmettingsmiddel
Lavendel: kalmeert en reduceert stress, helpt bij slapeloosheid, verlicht PMS-symptomen
Roos: werkt astringerend/ zorgt voor een frisse huid, vermindert littekens/rimpels, helpt bij stijve spieren
Pepermunt: Maakt de luchtwegen vrij, vermindert opgeblazen gevoel en misselijkheid, verzacht hoofdpijn
Sinaasappel: afrodisiacum, antidepressivum, verlicht ontsteking/pijn
Eucalyptus: maakt de luchtwegen vrij, verlicht spier en gewrichtspijn, helpt luizen te bestrijden
Kamille: Antidepressivum, reduceert nervositeit, verbetert de huid
Tea Tree: antischimmel, ontsmettingsmiddel, heelt wonden
Kaneel: vermindert nervositeit, verbetert bloedsomloop, verlicht gewrichtspijn
Jasmijn: helpt bij spiersamentrekkingen, vermindert littekens, verlicht PMS symptomen, verlicht angst
Ylang Ylang: antidepressivum, vertraagt de ademhaling, afrodisiacum, verilcht angst
Bergamot: gaat infectie urinewegen tegen, gaat herpes tegen, geestverheffend
Citroen: verlicht de koorts, boost het immuunsysteem, maakt de luchtwegen vrij
Sandelhout: bevordert meditatie, geestverheffend, verlicht zere keel

Hoe werkt aromatherapie?

Aromatherapie werkt via drie verschillende toepassingsgebieden, nl. via het reukorgaan, absorptie en absorptie door de huid.

Reukorgaan: Essentiële oliën bevatten kleine aromatische molecules die door gespecialiseerde zenuwcellen in de neusholte worden geregistreerd. Deze cellen hebben reukhaartjes die de aroma’s herkennen en een geurprikkel naar het limbisch systeem doorsturen, dat tot de hersenstam behoort. Hier vinden oeroude processen plaats die te maken hebben met overleving, instincten en emoties. Wetenschappers vermoeden dat deze geurprikkels daarom een gemoedsverandering kunnen veroorzaken. Je kan druppels essentiële oliën op een doek verspreiden en er gedurende de dag sporadisch aan te ruiken. Ook een luchtverstuiver kan ervoor zorgen dat de geuren het reukorgaan bereiken.
Via absorptie: Een andere effectieve manier om de voordelen van aromatherapie te ervaren is via inademing waardoor de longen de helende eigenschappen absorberen. Vooral bij ademhalingsinfecties en problemen blijkt deze manier hoogst effectief te zijn. Sommige essentiële oliën kan je ook inwendig innemen. Doe dit alleen na overleg met een aromatherapeut!
Absorptie via de huid: Hoewel hier nog geen waterdicht bewijs voor gevonden is, wordt aangenomen dat de molecules in essentiële oliën klein genoeg zijn om door de huid te worden opgenomen. Deze molecules reizen via de opperhuid naar de lagere huidlagen totdat ze via de bloedvaatjes in de bloedbaan worden opgenomen.

Verzorgingsproducten, massageoliën en badoliën die essentiële oliën bevatten, hebben dus hoogstwaarschijnlijk via absorptie van de huid hun helende uitwerking.

Voor wie is aromatherapie geschikt?

Aromatherapie is voor iedereen. Toch is er een kennis van de verschillende essentiële oliën vereist voor een veilige toepassing ervan. Vele oliën zijn volkomen veilig, terwijl anderen niet gebruikt mogen worden in bepaalde situaties. Vooral bij bv. jonge kinderen en zwangere vrouwen bestaan er risico’s bij het gebruik. Enkele essentiële oliën werden volledig goedgekeurd voor het gebruik bij kinderen.

Bij wie kan je terecht voor aromatherapie?

Voor aromatherapie kan je eerst en vooral terecht bij een erkend aromatherapeut. Verder bestaan er ook natuurdokters, psychotherapeuten en massagetherapeuten die aromatherapie toepassen.

Je kan met de nodige voorzorgen ook thuis genieten van de voordelen van aromatherapie.

Wat kost aromatherapie zoal? Wordt het terugbetaald door het ziekenfonds?

Bij een erkende aromatherapeut zal een sessie van een uur rond de 50 euro kosten. Voor de eventuele terugbetaling van de sessies contacteer je best je ziekenfonds.

Zijn er bijwerkingen van aromatherapie?

Door hun natuurlijke oorsprong worden essentiële oliën soms ten onrechte als ongevaarlijk beschouwd. Niets is minder waar. Dit zijn erg geconcentreerde producten. Sommige essentiële oliën zijn uiterst giftig bij inwendig gebruik, zoals Gaultheria fragans (wintergreen). Anderen zijn dan weer fototoxisch waardoor ze de werking van ultraviolette stralen op de huid versterken. Vele oliën zijn niet geschikt voor (kleine) kinderen of tijdens de zwangerschap. Verder kunnen sommige oliën de bloeddruk beïnvloeden, epilepsie verergeren en misselijkheid veroorzaken.

Voorzichtigheid is dus zeker vereist. Aromatherapie zonder voorkennis toepassen kan gevaarlijk zijn!