Een relatie staat of valt met sterke communicatie. Relatietherapeut en seksuoloog Vanessa Muyldermans geeft tien tips om goed met je partner te communiceren en doorprikt ondertussen ook enkele hardnekkige mythes.
‘Communicatie is in een relatie vooral belangrijk om enerzijds informatie te delen en anderzijds emotionele verbinding te krijgen én te houden’, begint Vanessa Muyldermans. ‘Vertellen over je dag of zeggen wat je graag wilt eten is ook communicatie. Het hoeft dus niet altijd even betekenisvol te zijn. Diepgaandere gesprekken zijn evenwel noodzakelijk in een relatie, want zo creëer je dan weer verbonden- en betrokkenheid.’ Hieronder Vanessa’s tien tips om constructief te communiceren:
1. Blijf realistisch
‘Communiceren is niet altijd even gemakkelijk. Er zijn bepaalde thema’s die we moeilijk vinden of die gevoelig liggen. Welke dat zijn, verschilt van persoon tot persoon. Onthoud dat het oké is als het soms eens moeilijk of emotioneel wordt. Tijdens een gesprek huilen of boos worden, betekent niet noodzakelijk dat er sprake is van slechte communicatie. Dat communiceren altijd makkelijk zal zijn, is een utopie. Het fijner en makkelijker maken voor beide partijen is al een grote stap.’
2. Ruzie maken mag (en je mag ook met ruzie gaan slapen!)
‘Als koppels ruzie maken, wil dat zeggen dat ze om hun relatie geven en ervoor willen vechten. Ruzie maken is dus zeker niet slecht, al moet het natuurlijk niet elke dag. Stel je kijk op communicatie ook een beetje bij. Het is niet realistisch om te denken dat een relatie altijd rozengeur en maneschijn is. Er wordt vaak gezegd dat je niet mag gaan slapen als een ruzie of discussie niet is uitgepraat. Daar ben ik het niet mee eens. Het is belangrijk dat de persoon die het gevoel heeft dat het niet meer lukt en graag wilt gaan slapen dat ook aangeeft. Laat weten dat je het gesprek heel graag op een ander moment verderzet, maar dat je nu te moe bent om het er op een aandachtige manier over te hebben. Geef wél aan dat je het onderwerp belangrijk vindt en spreek af wanneer je het er verder over wilt hebben.’
3. Zoek jullie eigen manier om te communiceren
‘Eén bepaalde manier van communiceren die werkt voor iedereen? Dat bestaat niet. Als mensen me vragen wat slechte communicatie is, dan zeg ik altijd: ‘Als beide partijen of een van beiden zich er voor een langere periode niet goed bij voelt. Of als er echt iets mist of één van beide partijen blokkeert.’ Vind dus een manier van communiceren die bij jullie tweeën past. Dat hoeft niet dezelfde manier te zijn als de manier waarop je vrienden of buren met elkaar communiceren. Wie zijn wij om te zeggen dat je rond de tafel moet gaan zitten om te babbelen? Je mag eens roepen tegen elkaar en je mag misschien zelfs eens op tafel slaan. Zolang anderen – en dan denk ik in de eerste plaats aan kinderen – er geen last van ondervinden, zou ik zeggen: ‘Go for it!’
4. Plan gesprekken in
‘Moeten er een paar moeilijke onderwerpen besproken worden? Dan raad ik aan om een gesprek in te plannen. Kies twee momenten per week die voor jullie beiden passen. Plan moeilijke gesprekken niet in na een drukke werkdag of wanneer je nadien nog op bezoek moet bij familie. Bekijk samen jullie weekplanning, zet het gesprek in je agenda en houd je er ook aan. Zeg niet voor het minste af. Jullie relatie en communicatie verdienen een moment van onverdeelde aandacht. Op die manier zijn jullie beiden voorbereid, zowel inhoudelijk als emotioneel. Sommigen denken graag op voorhand na over wat ze willen zeggen of blokkeren emotioneel als ze niet weten wat hen te wachten staat. Door een gesprek in te plannen vermijd je deze situaties.’
5. Time jullie gesprekken
‘Hebben jullie een gesprek ingepland? Reserveer er dan een half uur tot drie kwartier voor. Zet desnoods de timer van je gsm. Dat klinkt misschien gek, maar als je heel gefocust en met respect over moeilijke en emotionele zaken praat, is 45 minuten lang genoeg. Anders kunnen zo’n gesprekken al snel tot 2 uur ’s nachts duren. Dan zijn beide partijen doodmoe en heb je zeker geen zin meer om het een paar dagen later nog eens over te doen. Door jullie gesprek te timen weet je bovendien exact wanneer het begint, maar ook wanneer het weer gedaan is. Er is een duidelijke stop en daarna wordt er niet meer over het onderwerp in kwestie gepraat. Zoniet zit je binnen de kortste keren met een overfocus en krijg je een gigantische spanning in je relatie.’
6. Doe iets leuks
‘Je bent nu goed bezig met communiceren: twee keer per week zo’n 45 minuten praten en voor de rest laat je de moeilijke onderwerpen los. Is het gesprek afgelopen? Stel de ander dan geen vragen meer en geef zeker geen geladen opmerkingen. De rest van jullie tijd samen focus je het beste op andere dingen. Doe iets leuks samen. En probeer na het gesprek ook even iets apart te doen. Op die manier wordt de vibe van het gesprek niet doorgetrokken. De ene neemt bijvoorbeeld een ontspannend bad terwijl de ander een wandeling maakt. Op die manier wordt nog maar eens beklemtoond dat het gesprek afgerond is en dat het nu tijd is om andere, leukere dingen te doen.’
7. Time-out
‘Een gesprek kan en mag af en toe resulteren in een ruzie, maar als het elke keer ontploft, kun je werken met een time-out. Je kunt op voorhand afspreken hoe je dat gaat doen. Spreek bijvoorbeeld een bepaald woord of gebaar af. Sommigen hangen een kaartje op de koelkast of draaien een beeldje om. Het kunnen kleine dingen zijn die andere mensen niet snappen, maar tussen jullie wel duidelijk zijn. Heb je het gevoel dat het te moeilijk wordt of dat je gaat ontploffen? Dan kun je hier een beroep op doen. Ga nadien ook naar een andere ruimte of even naar buiten. Dat kan voor enkele minuten zijn, maar ook voor een paar uur. Soms is even afkoelen al genoeg om te beseffen dat de ruzie eigenlijk opgelost is. Kom er wel nog even op terug, al is het maar één minuut om te zeggen dat het oké is. Er moet nog wel ‘iets’ over gezegd worden. Ook online kun je een emoticon afspreken die je stuurt als het je te veel wordt. Dan betekent dat ook gewoon: stop het gesprek.’
8. Go digital
‘Bij online communiceren heb je eigenlijk alleen maar woorden. Meestal houden we het in onze berichten ook nog eens zo kort mogelijk. Dat is niet ideaal voor een belangrijk gesprek. Heb je echt geen andere keuze of verkies je een digitaal gesprek boven face-to-face praten? Zorg er dan voor dat je elkaar goed begrijpt. Stel extra vragen, zodat je alles correct interpreteert. Daarnaast adviseer ik om te kiezen voor een e-mail of brief. Op die manier kun je je rustig neerzetten en je tijd nemen om de juiste woorden te zoeken. Ook kan je partner een e-mail of brief op een rustigere manier lezen dan een chatbericht, er langer over nadenken en eventueel een antwoord terug formuleren. Ook een uitwisselingsschriftje is een heel leuke en romantische manier om te communiceren met elkaar. Jij schrijft er iets in en geeft het dan aan je partner, waarna hij of zij hetzelfde doet. Enorm verbindend.’
9. Gulden middenweg
‘Niet iedereen communiceert op dezelfde manier. Ga samen op zoek naar een gulden middenweg waarbij beide partijen zich comfortabel voelen. Als er moeilijke onderwerpen op tafel liggen, moet het natuurlijk mogelijk zijn om die te bespreken. Dan moet je zoeken naar veilige manieren, momenten en plekken waarop dat kan.’
10. Je kunt ook met anderen communiceren
‘Stap af van het idee dat je partner al jouw behoeften moet vervullen. Dat is niet haalbaar, niet voor je partner, maar ook niet voor jezelf. Als jij dus heel graag babbelt, dan kun je uiteraard de nodige relationele communicatie met je partner doen, maar dan is het ook oké om met andere mensen te praten. Door met vrienden af te spreken met wie je goed kunt praten is jouw behoefte vervuld en raakt je partner niet overbelast. Je hoéft niet alles samen te doen en je hoeft ook niet allebei alles even graag te doen.’
