Vlaamse jongeren zijn tevreden over hun leven en roken minder dan vroeger. Ze eten beter maar bewegen te weinig, en hebben minder overgewicht maar meer psychologische klachten. Dat alles blijkt uit het UGent-onderzoek Jongeren en Gezondheid.
In totaal namen meer dan 11.000 Vlaamse jongeren tussen 11 en 18 jaar deel aan deze studie, in het kader van de internationale Health Behaviour in School-aged Children-studie (HBSC). De HBSC-studie wordt uitgevoerd in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie en peilt sinds 1982 vierjaarlijks naar de gezondheid en de gezondheidsgedragingen van 11-, 13- en 15- jarige jongeren in een groeiend aantal landen en regio’s in Europa en Noord-Amerika. Vlaanderen neemt deel sinds 1989. Nu zijn de resultaten bekend van de meest recente editie, die peilt naar de gezondheid en het welbevinden van jongeren in 2018.
Gezondheid en welbevinden: meer slaapproblemen
In 2018 zijn Vlaamse jongeren over het algemeen gezond en vrij tevreden met hun leven. Zo rapporteren negen van de tien bevraagde jongens en meisjes een hoge levenstevredenheid en beoordeelt een meerderheid van de jongens (85%) en de meisjes (80%) de eigen gezondheid als goed of uitstekend. Bovendien melden jongeren opvallend minder vaak lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, buikpijn, rugpijn en duizeligheid in vergelijking met de vorige bevraging in 2014.
Toch zijn er ook enkele ongunstige ontwikkelingen wat betreft hun psychologische gezondheid. Een licht toenemend aantal jongeren voelt zich meermaals per week humeurig, zenuwachtig of futloos. Maar vooral de verdere toename in het aantal jongeren met slaapproblemen valt op. Over een periode van 16 jaar steeg het cijfer van 17% naar 24% bij de jongens en van 21% naar 30% bij de meisjes.
Minder roken
De studie onthult verder dat jongeren minder zijn gaan roken tussen 2014 en 2018. In 2014 rookte 9% van de jongens en 6% van de meisjes dagelijks. In 2018 was dat 4% van de jongens en 2% van de meisjes: een halvering ten opzichte van vier jaar eerder.
Ook het alcoholgebruik werd onderzocht. Drie op de tien jongeren drinken minstens eenmaal per maand alcohol. Ten opzichte van 2014 blijft dit cijfer stabiel voor de meisjes maar is er een opmerkelijke verbetering voor de jongens vast te stellen. Toen dronken nog vier op de tien jongens van 11 tot 18 jaar minstens eenmaal per maand alcohol.
Te weinig beweging, te veel schermtijd
Jongeren moeten volgens de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie dagelijks minstens 60 minuten matig tot intensief bewegen. Slechts 21% van de jongens haalt deze richtlijn en bij de meisjes is dit zelfs maar 14%. Toch is er een gunstige evolutie ten opzichte van 2014 waar te nemen, al is die zeer miniem. Toen haalden nog minder jongeren de beweegnorm.
Naast een gebrek aan beweging, hebben jongeren ook te veel schermtijd. Minder dan 10% van de jongens en meisjes voldoet aan de norm van maximaal twee uur schermtijd per dag. Dit is net zoals in 2014 ondermaats.
Voeding en overgewicht
Meer dan de helft van de Vlaamse jongeren eet minstens dagelijks groenten. De dagelijkse consumptie van fruit ligt lager: slechts 33% van de jongens en 42% van de meisjes meldt dagelijks minstens één stuk fruit te eten.
De jongeren doen het daarentegen beter dan vroeger voor wat betreft de consumptie van frisdrank. Een minderheid van de jongens (29%) en van de meisjes (20%) zegt dagelijks frisdrank te drinken.
Deze cijfers zijn opvallend beter dan in 2014. Toen lag het percentage jongeren dat dagelijks groenten en fruit at gemiddeld tien procentpunt lager terwijl dit voor de consumptie van frisdrank bijna tien procentpunt hoger was. Een kleine maar gunstige evolutie is er ook op het vlak van hun gewicht. Het percentage jongens en meisjes met overgewicht en obesitas daalt licht van 16% in 2014 naar 14% in 2018.
De resultaten van de Vlaamse studie Jongeren en Gezondheid zijn online te raadplegen via de website van het onderzoek. Informatie over de internationale studie is terug te vinden via www.hbsc.org.
