Gele koorts is een ziekte die zijn naam dankt aan de geelzucht die vaak als symptoom optreedt. Het betreft een virale ziekte die wordt veroorzaakt door het gelekoortsvirus, dat over wordt gedragen door muggen. Gele koorts kan in het ergste geval een fatale afloop hebben. De Wereld Gezondheidsorganisatie meldt dat er elk jaar 200.000 gevallen van gele koorts worden geregistreerd. Van al deze gevallen zullen er uiteindelijk 30.000 fataal aflopen.
Risicogebieden voor gele koorts
Gele koorts komt niet overal op aarde voor maar wordt alleen waargenomen in de intertropische gebieden van Midden- en Zuid-Amerika en in het bijzonder in Afrika (ten zuiden van de Sahara), waar 95 procent van alle gevallen van gele koorts worden opgetekend.
Afhankelijk van het milieu waar de gele koorts, en dus ook de mug die verantwoordelijk is voor de verspreiding voorkomt, kunnen drie vormen van gele koorts worden onderscheiden.
|
Vorm van gele koorts |
Gebied |
Omschrijving |
|
Oerwoudvorm |
Tropische wouden. |
Der ziekte wordt onderhouden door een infectiecyclus mug-aap-mug. Als een mens in het woud komt, kan deze door een geïnfecteerde mug worden gestoken. |
|
Rurale vorm |
(Half)vochtige gebieden. |
Dikwijls komen kleine epidemieën of opflakkeringen voor. Geïnfecteerde muggen die niet alleen in vrije natuur, maar eveneens aan de rand van de bewoonde wereld, vermenigvuldigen verspreiden de ziekte onder de bevolking. |
|
Urbane vorm |
Dichtbevolkte gebieden. |
Soms ontstaan grote epidemieën als muggen mensen steken die niet immuun zijn voor het virus. |
Symptomen van gele koorts
Gele koorts openbaart zich circa drie tot zes dagen na de besmetting. De eerste symptomen die optreden bij gele koorts lijken op die van een zware griep:
- Een sterk verhoogde lichaamstemperatuur (hoge koorts),
- Koude rillingen,
- Hevige hoofdpijn,
- Misselijkheid,
- Overgeven,
- Spierpijn,
- Gewrichtspijn.
Het kan echter ook gebeuren dat gele koorts zonder symptomen verloopt.
Ernstige vormen van gele koorts kunnen een fatale afloop hebben. Het gros van de patiënten zal echter genezen zonder dat er restletsels aanwezig blijven.
Complicaties van gele koorts
Bij ernstige vormen van gele koorts kan een hemorragisch syndroom optreden. Dit wil zeggen dat er na een tijdelijk herstel bloedingen optreden. Je kunt dan gaan bloeden uit je:
- mond,
- neus,
- ogen,
- maag.
Verder kan er bloed in braaksel en ontlasting aanwezig zijn. Ook kan er geelzucht ontstaan (je huid en slijmvliezen gaan dan geel verkleuren) en kunnen organen aan worden getast, zoals je lever en je nieren.
Ruim de helft van alle patiënten die lijden aan een ernstige vorm van gele koorts zal 10 tot 14 dagen na het begin van de ziekte komen te overlijden.
Behandelen van gele koorts
Momenteel is er (nog) geen specifieke behandeling van gele koorts voor handen.
Er kan wel aan symptoombestrijding worden gedaan, zoals het verlagen van de koorts en het verlichten van de pijn.
Net zoals bij een groot aantal andere ziektes is ook bij gele koorts het devies: voorkomen is beter dan genezen. Vaccinatie is dan ook de beste manier om niet ziek te worden bij een besmetting met het gelekoortsvirus. Het vaccin is zelfs voor bezoekers van een heleboel landen van Afrika en Zuid-Amerika verplicht. Dit zijn vooral de landen waar gele koorts permanent voorkomt.
