Aan de handen kunnen uiteenlopende aangeboren, ofwel congenitale) afwijkingen voorkomen. Er kan echter pas worden gesproken van een syndroom als een afwijking aan de hand samengaat met meerdere aangeboren afwijkingen. Het scala aan aangeboren handafwijking is overigens erg breed. Een aantal van deze aangeboren afwijkingen worden hieronder echter van een beknopte omschrijving voorzien.
- Arthrogryposis is letterlijk te vertalen als krom gewricht. Bij deze aangeboren handafwijking kun je de gewrichten van de hand niet goed bewegen of blijven deze uit zichzelf in een bepaalde (een kromme dan wel een rechte) stand staan. De oorzaak van dit soort aangeboren afwijkingen aan de handen kan worden gevonden in een belemmerde- of verminderde bewegingen van een ongeboren kind. De is dan bijvoorbeeld niet goed in staat om te bewegen. De gewrichten en de spieren kunnen zich hierdoor niet optimaal ontwikkelen en standafwijkingen, ofwel contracturen, zijn het resultaat. Om Arthrogryposis te behandelen is in de regel een team aan specialisten nodig. De behandeling wordt dikwijls gevormd door verschillende oefenprogramma´s, het gebruik van hulpmiddelen en/of het ondergaan van operatieve ingrepen.
- Camptodactylie is een aangeboren handafwijking waarbij de vinger in een buigstand staat en kan niet helemaal kan worden gestrekt. In de meeste gevallen zal het de pink betreffen die is aangedaan, maar de afwijking kan eveneens bij andere vingers voorkomen. De kromstand zal vaak erger worden als een kind ouder wordt. Een aangeboren kromme vinger is overigens een afwijking die slechts zelden voorkomt. Doorgaans zal de behandeling bestaat uit een spalktherapie die vaak voor een zichtbare verbetering zal zorgen. Indien deze therapie echter niet (voldoende) het gewenste resultaat heeft dan kan een operatieve ingreep in overweging worden genomen.
- Gespleten hand, ook wel een split hand, cleft hand of lobster claw hand genoemd, is een handafwijking in de vorm van een V. In veel gevallen zal hierbij de middelvinger, samen met het daarbij behorende middenhandsbeentje, ontbreken. Het betreft een erfelijke aangeboren handafwijking en komt meestal bij allebei de handen voor. In veel gevallen zullen ook de voeten van een patiënt gespleten zijn. Een gespleten hand is een erg zeldzame aandoening en de ernst kan sterk uiteenlopen. De diepte van de spleet is bepalend voor de ernst van afwijking, de mate waarin de vingers samen zijn gegroeid, eventueel extra vingers die aanwezig zijn en de beweeglijkheid van de duim. De behandeling van een gespleten hand bestaat doorgaans uit een plastisch chirurgische ingreep.
- Hemiplegie, ofwel spastische verlamming, is een zogenaamde halfzijdige verlamming als gevolg van hersenbeschadiging, bijvoorbeeld door problemen tijdens de geboorte. Na verloop van tijd kan dit resulteren in een spasticiteit van een hand, een arm, een been of een voet. Spieren zullen bij een spastische verlamming minder goed werken en de fijne motorische controle zal zelfs helemaal verloren gaan.
- Macrodactylie is een aangeboren afwijking die bestaat uit een reuzengroei van de vingers (en de voeten). Er kan bij deze aangeboren afwijking worden gesproken van een disproportionele toename van zowel de lengte als de diameter en het volume van een vinger, een hand of een voet.
- Polydactylie is een aangeboren handafwijking die relatief vaak voorkomt. Bij deze afwijking heb je meer dan vijf vingers aan één hand (of meer dan vijf tenen aan één voet). In de meeste gevallen beschik je bij polydactylie over een extra pink. Het is echter ook mogelijk dat je twee duimen hebt. De extra vinger bevalt overigens niet in alle gevallen ook botten en is slechts zelden bruikbaar. Vaak zal er, om cosmetische redenen, worden gekozen voor een operatieve verwijdering van de extra vinger.
- Radius dysplasie, ofwel radial club hand, is een aangeboren afwijking waarbij de stand en de vorm van de onderarm, de pols en de hand zijn ontstaan. Bij een radius dysplasie is er sprake van een afwijking aan één van de twee botten in de onderarm, namelijk het spaakbeen (radius). Bij radius dysplasie zijn de vingers meestal krom en stijf, al kan de afwijking diverse vormen aannemen. Het meest vaak komt een verkorting van de onderarm voor met een dwangstand van de hand in de richting van de duim. In sommige gevallen betreft het een afwijking van de totale arm en de schouder. In alle gevallen is radius dysplasie een zeldzame afwijking.
- Symbrachydactylie betekent dat de vingers te kort, en de hand te klein, is. Het is geen erfelijke aandoening en komt meestal maar aan één hand voor. Er kunnen verschillende graden worden onderscheiden die in ernst uiteen kunnen lopen.
- Syndactylie betekent dat er vingers (of tenen) die naast elkaar zijn gelegen gedeeltelijk zijn verkleefd of vergroeid. Er kunnen een tweetal varianten worden onderscheiden:
- cutane syndactylie: waarbij de huid vergroeid is,
- benige syndactylie: waarbij ook de botten onderling zijn vastgegroeid.
Syndactylie is een aangeboren handafwijking die relatief vaak wordt waargenomen.
