Mensen die na 1990 zijn geboren, hebben meer kans om een kankerdiagnose te krijgen voor hun vijftigste dan mensen die bijvoorbeeld in 1970 zijn geboren. Dat bevestigt een nieuw onderzoek. Het gaat vooral om gastro-intestinale kankers zo blijkt. In een ander recent onderzoek naar kankertrends bij adolescenten en jongvolwassenen in de VS, rapporteerden onderzoekers een verbluffende toename van 30 procent in kankerdiagnoses bij personen van 15 tot 39 jaar. Dat valt voor een deel te verklaren doordat sommige van deze vroege vormen van kanker kunnen worden opgespoord door betere screeningprogramma’s en een eerdere diagnose. Maar dat is niet het hele verhaal.
De nieuwe studie bevestigt trends die al in ander onderzoek werd ontdekt. Australische gegevens die begin dit jaar zijn gepubliceerd, laten een aanzienlijke toename zien van gastro-intestinale kankers bij jonge mensen in de afgelopen drie decennia. In een periode van 27 jaar tussen 1990 en 2017 werden bijna 30.000 patiënten gediagnosticeerd met slokdarm-, maag-, colorectaal- of pancreaskanker, en 7,5 procent van hen was 18-50 jaar oud. Bovendien nam de incidentie van deze kankers bij mensen onder de 50 geleidelijk toe van 9,3 per 100.000 mensen tot 12,89 per 100.000 mensen.
In een ander recent onderzoek naar kankertrends bij adolescenten en jongvolwassenen in de VS, rapporteerden onderzoekers een verbluffende toename van dertig procent in kankerdiagnoses bij personen van 15 tot 39 jaar tussen 1973 en 2015. In dat onderzoek werd al een link gelegd met obesitas. Zwaarlijvigheid bij adolescenten en jonge volwassenen zijn de afgelopen decennia aanzienlijk toegenomen. In de VS was in 1998 bijvoorbeeld 30,5 procent van de jongeren zwaarlijvig, vergeleken met 42,4 procent in 2018. Gezien het sterke verband tussen dikkedarmkanker en obesitas, resulteerde de toenemende zwaarlijvigheid onder adolescenten en jonge volwassenen waarschijnlijk ook in verhoogde kankercijfers.
De sleutel zit mogelijk in ons microbioom
Waar we in het vroege leven aan worden blootgesteld, kan van invloed zijn op ons risico op het ontwikkelen van kanker later in het leven. Wetenschappers weten al dat eet- en leefgewoonten al vroeg in het leven worden gevormd. Zwaarlijvige kinderen hebben ook meer kans om zwaarlijvige volwassenen te worden. Aangezien obesitas een bekende risicofactor voor kanker is, volgt daaruit dat die volwassenen waarschijnlijk op jongere leeftijd kanker zullen krijgen, mogelijk omdat ze al langere tijd aan de risicofactor zijn blootgesteld.
Een mogelijke reden hiervoor heeft te maken met onze voeding en onze darmflora (of microbioom) stippen de auteurs van de studie aan. Dat microbioom is het geheel van micro-organismen dat zich in het maag-darmstelsel bevindt. De naam darmflora is eigenlijk niet correct, aangezien het vooral om bacteriën gaat en de term flora gewoonlijk verwijst naar planten. Daarnaast gaat het niet alleen om bacteriën in de darm, maar ook bijvoorbeeld in de maag.
Dat microbioom ondergaat veranderingen door onder meer suikerrijke diëten, het gebruik van antibiotica en borstvoeding. En aangezien patronen van deze dingen in de loop van de tijd in de samenleving veranderen, veranderen ook de bacteriën in onze darmen.
Overlevingskansen bij jongeren groter, maar wél risico op langetermijneffecten
Ook de nieuwe studie markeert obesitas als een belangrijke risicofactor voor vroegtijdige ziekte. De studie keek naar 14 kankers en ontdekte dat de genetische samenstelling van de kanker en de agressie en groei van de kanker anders was bij patiënten die het vóór de leeftijd van 50 ontwikkelden in vergelijking met degenen die dezelfde kanker ontwikkelden na de leeftijd van 50 jaar. Dat leek vooral het geval bij verschillende soorten darmkanker (zoals darmkanker, alvleesklierkanker en maagkanker).
Zogenaamde early onset-kankers hebben verschillende genetische kenmerken in vergelijking met kankers die op latere leeftijd zich manifesteren en ze hebben ook meer kans om zich te verspreiden dan kankers die op latere leeftijd worden gediagnosticeerd.
Hoewel de overlevingspercentages hoger zijn bij adolescenten en jongvolwassenen met kanker in vergelijking met oudere volwassenen, hebben kankerpatiënten in jongere leeftijdsgroepen een hoger risico op het ontwikkelen van langetermijneffecten als gevolg van hun kanker, zoals onvruchtbaarheid, hart- en vaatziekten, seksuele disfunctie en andere kankers later in hun leven.
