De meeste trauma’s die ontstaan bij een stomp trauma bestaan vooral uit handelingen die een dokter moet uitvoeren. Het is belangrijk om bij een stomp trauma op de romp altijd een arts in te schakelen. Vooral als je symptomen ziet van inwendige bloedingen of een gebroken rib. Soms weet je het niet zeker, maar je kan het beter even voor de zekerheid laten nakijken dan dat je te laat bent. Een inwendige bloeding kan namelijk de dood als gevolg hebben. Dit wil je natuurlijk niet meemaken en dit is de reden dat je altijd een stomp trauma laat behandelen.
Eerste hulp bij een stomp trauma op de romp.
- Stel een slachtoffer gerust.
- Controleer op de symptomen van een inwendige bloeding, klaplong of gebroken rib.
- Alarmeer 112 bij de vermoeden van een trauma.
- Laat het slachtoffer een positie aannemen die voor hem/haar het prettigste is.
- Bij een gebroken rib kan je het slachtoffer het beste half zittend op de gewonde zij laten liggen. Zo kan je een klaplong voorkomen.
- Controleer of er ook openwonden zijn en leg eventueel een verband aan.
- Controleer of een sporter niet zijn of haar bewustzijn verliest.
- Leg bij een bewustzijnsverlies de sporter in de stabiele zijligging.
Klaplong behandelen
Als EHBO’er mag je een sporter natuurlijk zelf niet gaan behandelen aan een klaplong dit dien je over te laten aan de hulpdiensten. De hulpdiensten zullen vaak voor de zekerheid zelf vaststellen of het om een klaplong gaat. Vaak wordt er voor de pijn pijnstilling gegeven en extra zuurstof tegen de benauwdheid. Als de long niet heel ver is ingeklapt dan klapt deze vanzelf weer uit als het lichaam extra zuurstof krijgt. Dit wordt natuurlijk gegeven in combinatie met rust. Is de long heel ver ingeklapt? Dan brengt de arts vaak een drain aan via de borst. De drain voert vloeistof en lucht af en dit duurt ongeveer drie tot vijf dagen. Deze behandeling vindt plaats in het ziekenhuis en dankzij de extra zuurstof klapt de long weer uit. Heel soms is het zo ernstig dat een operatie nodig is om de klaplong te herstellen. Dit gebeurd vaak als de drain en rust geen effect heeft. Na een klaplong heeft een patiënt de eerste maanden rust nodig en mag je niet sporten of vliegen.
Inwendige bloeding behandelen
Een inwendige bloeding kan uiteraard niet door een EHBO’er worden behandeld. Het enige wat je kan doen is zo spoedig mogelijk deskundige hulp halen en bij bewustzijnsverlies het slachtoffer in de stabiele zijligging leggen. Gelukkig kan het lichaam vaak zelf de bloeding stelpen. Hiervoor dient een slachtoffer wel goed in de gaten te worden gehouden dat de bloeding niet verergert. Daarnaast moet gecontroleerd worden of er geen organen gescheurd zijn wat de situatie verder verergerd. Vaak wordt het slachtoffer dan ook op IC opgenomen. Via een kijkoperatie wordt vaak geprobeerd om de bloedingen te stoppen. Daarnaast worden er stollingsmedicijnen gegeven om het lichaam verder te helpen. Tijdens de operatie wordt er ook gekeken of er geen organen beschadigd zijn waarvoor een operatie soms noodzakelijk is.
Behandeling gebroken rib.
Helaas kan een arts vaak niet veel doen aan een gebroken rib. Vaak wordt er wel een foto gemaakt om te kijken of de breuk goed zit en deze geen schade kan opleveren aan organen of de longen. Soms wordt je bij meerdere ribbreuken opgenomen in het ziekenhuis om de ademhaling te controleren. Heel soms wordt er bij meerdere ribbreuken een operatie overwogen. Dit gebeurd vaak als de ribbenkast instabiel geworden is. Tijdens de hersteltijd worden vaak pijnstillers gegeven en kan een fysiotherapeut helpen met speciale ademhalingsoefeningen om de pijn te verminderen.
