In je hals zit een klier die je schildklier heet. Je schildklier zorgt dat alle stofwisselingsprocessen en de groei van je lichaam goed verloopt. Dit gebeurt door het afgeven van het schildklierhormoon. Dit verloopt echter niet altijd even goed, en dan ontstaan er schildklierproblemen. Schildklierproblemen komen in België vrij vaak voor, en daarom is de arts er vaak op tijd bij. Er zijn twee soorten schildklierproblemen:
- Je schildklier werkt te snel
- Je schildklier werkt te langzaam
Te Snel werkende Schildklier
Als je schildklier te snel werkt, worden er te veel schildklierhormonen aangemaakt. Dit wordt ook wel hyperthyreoïdie genoemd. Alle lichamelijke en geestelijke processen in je lichaam worden daardoor versneld.
Symptomen te snel werkende schildklier
Als je schildklier te snel werkt, kan je last krijgen van hartkloppingen en je kunt gaan beven en zweten. Daarnaast kan je je opgejaagd, moe of geïrriteerd voelen, en krijg je te kampen met diarree. Daarnaast kan je ineens afvallen en pijn hebben aan je ogen, waardoor je zicht vermindert. Je menstruatiepatroon kan veranderen en je huid kan warm en vochtig voelen. Bovendien heb je last van een opgezette schildklier.
Oorzaken van een te snel werkende schildklier
Er zijn twee grote oorzaken van een te snel werkende schildklier. De eerste is de ziekte van Graves. Dit is een erfelijke ziekte waarbij het lichaam zich auto-immuun maakt. Hierdoor worden allemaal antistoffen aangemaakt, waardoor je schildklier gestimuleerd wordt om te veel schildklierhormonen aan te maken. Dit is in zeventig tot tachtig gevallen de oorzaak van hyperthyreoïdie. De andere oorzaak is de ziekte van Plummer (dit wordt ook wel multinodale struma genoemd). Bij de ziekte van Plummer groeien in de schildklier uitstulpingen die in principe goedaardig zijn, maar er ook voor zorgen dat er te veel schildklierhormonen worden aangemaakt.
Behandeling van een te snel werkende schildklier
Medicijnen kunnen helpen om de aanmaak van de schildklierhormonen te verlagen. Dit heeft echter niet direct effect, en daarom wordt ook vaak radioactief jodium voorgeschreven. Je neemt het jodium in als vloeistof en capsules, waarna het jodium het schildklierweefsel zal vernietigen. Omdat je na inname in principe radioactief bent, moet je twee dagen in isolatie doorbrengen. Het radioactieve jodium is niet gevaarlijk voor je lichaam, maar het wordt wel sterk afgeraden om tijdens de zwangerschap dit jodium te gebruiken. Mocht dit alles geen effect hebben, kan overwogen worden om de schildklier operatief te verwijderen.
Te traag werkende Schildklier
Als je schildklier echter te langzaam werkt, worden er te weinig schildklierhormonen aangemaakt. Dit wordt ook wel hypothyreoïdie genoemd. Alle lichamelijke ne geestelijke processen in je lichaam worden daardoor vertraagd. Beide schildklierproblemen hebben hun eigen symptomen, oorzaken en behandelingen, die hieronder worden besproken.
Symptomen te langzaam werkende schildklier
Bij hypothyreoïdie kun je je gevoelens, libido en enthousiasme verliezen, problemen krijgen met je hart of menstruatie en erg gevoelig worden voor kou. Daarna kan je je extreem moe voelen en ophouden met transpireren. Bovendien kan je haar gaan uitvallen, kan je stem ineens dieper of heser worden, kan je een opgezet gezicht krijgen en kan je plots aankomen.
Oorzaken van een te traag werkende schildklier
Hypothyreoïdie heeft meerdere oorzaken dan hyperthyreoïdie. Zo kan door hyperthyreoïdie te goed te behandelen juist hypothyreoïdie ontstaan, door bijvoorbeeld te opereren of radioactief jodium toe te dienen. Daarnaast is de ziekte van Hashimoto vaak de oorzaak van een te traag werkende schildklier. Je eigen lichaam verwerpt dan in feite je schildklier als afweerreactie. Ook de ziekte van Graves en de ziekte van Quervain zijn mogelijke oorzaken. De ziekte van Quervain bestaat uit het plots ontsteken van de schildklier. Deze ontsteking van de schildklier is tijdelijk en is vaak het gevolg van een keelontsteking.
En is dit erfelijk of niet?
Congenitale hypothyreoïdie is tevens een grote oorzaak van een te traag werkende schildklier. Congenitale hypothyreoïdie wordt ook wel aangeboren hypothyreoïdie genoemd, en is erfelijk. Een pasgeboren baby heeft geen of geen goed ontwikkelde schildklier. Na de geboorte kan ook de schildklier ontsteken. Dit noemt men stille thyreoiditis. Als laatste oorzaak noemen we het tekort of juist overvloed van jodium in je lichaam.
Behandeling van een te traag werkende schildklier
In tegenstelling tot hyperthyreoïdie is er maar één behandeling mogelijk tegen hypothyreoïdie, en dat is door middel van medicijnen proberen de aanmaak van de schildklierhormonen te bevorderen. Aangezien je een erg kleine kans hebt dat je schildklier ooit nog naar behoeven gaat werken, zit je je hele leven lang aan dit medicijn vast. De medicijnen werken echter bijna in alle gevallen goed, en de meeste patiënten voelen zich na een paar weken alweer beter.
Schildklierproblemen of Klachten tijdens de zwangerschap?
Een goede werking van de schildklier tijdens de zwangerschap is erg belangrijk. De schildklier is namelijk noodzakelijk voor een goede temperatuurregeling en de stofwisseling. De voornaamste bouwsteen van het hormoon dat je schildklier hiervoor aanmaakt is jodium. Wanneer je klachten ervaart is het raadzaam extra jodium in te nemen. De hoeveelheid ervan kun je meestal vinden bij de meeste zwangschapsvitamines. Ga uiteraard steeds ten rade bij je huisarts om goed verder geholpen te worden.