Maar liefst zeven op de tien Vlamingen geeft aan een stressvol leven te leiden. Een beetje gezonde stress kan op zich geen kwaad en kan je zelfs net extra motiveren om je doel te bereiken. Maar wie constant stress ervaart kan op termijn hardnekkige mentale, emotionele en lichamelijke klachten krijgen. En probeer die ongemakken dan maar onder controle te krijgen …
Onder het motto ‘beter voorkomen dan genezen’, geven wij een aantal tips die je helpen om dit jaar stress te herkennen en te bestrijden. Want een pilletje dat je immuun maakt tegen spanning bestaat er helaas (nog) niet.
1. Herken je alarmsignalen
Alles begint bij het herkennen van mogelijke signalen die kunnen wijzen op stress. Doen de onderstaande alarmsignalen een belletje rinkelen? Ga er dan zéker niet vanuit dat ze normaal zijn of dat ze zomaar zullen verdwijnen.
- Verandering in gedrag. Heb je het plots moeilijk om je te concentreren? Of houden kopzorgen je weg van je nachtrust terwijl je voordien als een steen in slaap viel?
- Verandering in emoties. Maken bepaalde zaken je plots erg boos? Of irriteer je je veel sneller?
- Verandering in sociaal gedrag. Heb je plots geen zin meer om mensen te zien? Kijk je praktisch tegen alles op?
2. Spoor de oorzaak op
Wanneer voel je spanning? Neemt die toe op je werk? Of merk je dat je gestresseerd geraakt wanneer je in contact staat met bepaalde mensen? Of heb je net stress wanneer je thuis bent? Ga proactief op zoek naar een alternatief voor die specifieke situatie. Merk je bijvoorbeeld dat je bij een bepaalde vriendengroep erg gespannen bent, dan moet je misschien eens nadenken over wat jullie vriendschap betekent voor jou.
3. Probeer je blik te veranderen
Kan je die vriendengroep niet verlaten omdat het bijvoorbeeld de beste vrienden van je partner zijn? Probeer de situatie dan eens te bekijken vanuit een ander perspectief. Verwacht jij bijvoorbeeld geen onrealistische zaken van hen of van de situatie? Probeer zoveel mogelijk te denken in termen van oplossingen. In plaats van te focussen op problemen en negatieve factoren, moet je proberen in elke situatie het positieve te zien. En dat positief denken maakt je sowieso veel gelukkiger.
4. Ontspan met tijd en stond
Neem niet te veel hooi op je vork en schakel op tijd terug. Dat hoeft niet per se altijd op vakantie gaan zijn. Overdag je tijd nemen om een koffie te drinken en een praatje te maken met een collega, kan al de nodige ontspanning bieden. Of gewoon ’s avonds eens lekker nietsdoen.
5. Verzorg jezelf
Het klinkt cliché, maar wie een gezonde mindset wil, moet zich ook lichamelijk verzorgen. Eet gezond en gevarieerd, beweeg op regelmatige basis, rook niet en drink alcohol met mate.
Dit zijn de vreemdste effecten van stress op je lichaam
Het is normaal dat je je opjaagt als je lang in de file staat en je hart tekeer gaat als een gek als je voor een grote groep moet spreken. Een beetje (gezonde) stress kan geen kwaad. Maar als spanning je leven beheerst en je constant chronische stress ervaart, zal je op termijn zowel mentale als lichamelijke ongemakken ervaren. Hoe komt dat? Wat zijn die ongemakken dan precies en hoe kunnen ze verminderd worden? Bij stress past je lichaam zich automatisch aan om zich te wapenen tegen een mogelijke, bedreigende situatie. Stel nu dat er uit het niets een blaffende hond opduikt, dan zal je hart sneller slaan. Hierdoor krijgen je spieren en hersenen meer zuurstof waardoor er meer suiker vrijgegeven wordt die vervolgens omgezet wordt in energie. Ter compensatie komen andere lichaamsfuncties op een lager pitje te staan. Denk aan bijvoorbeeld herstel, voortplanting en groei. Als dat af en toe eens gebeurt, vormt dat op zich geen probleem. Wie constant onder chronische stress staat, loopt het risico op termijn niet meer aan herstel toe te komen. En dat is natuurlijk verre van banaal.
Wat zijn de andere lichamelijke effecten?
- Chronische stress verhoogt het risico op hart- en vaatproblemen. Je vethuishouding wordt verstoord, je bloeddruk gaat de hoogte in en er kan uiteindelijk aderverkalking optreden. In het ergste geval kan er zelfs een hart-of herseninfarct ontstaan.
- Daarnaast bestaat ook de kans dat het suikergehalte in je bloed ontregeld wordt waardoor je immuunsysteem niet meer functioneert zoals zou moeten. Hierdoor ben je minder goed beschermd tegen allerhande infecties.
- Stress kan ook aanleiding geven tot overgewicht en osteoporose.
- De spanning kan ook letterlijk doorwegen op je schouders waardoor je last kunt krijgen van spierpijn, nek- en schouderklachten of rugpijn.
- Bij stress maakt je lichaam meer adrenaline aan, een hormoon dat je alerter maakt. Hierdoor kan je moeilijker de slaap vatten waardoor er aanhoudende vermoeidheid kan ontstaan. Dat slaapgebrek leidt opnieuw tot meer stress… Een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is.
Wat zijn mogelijke mentale gevolgen?
- Je humeur kan sterk te lijden hebben onder stress. Je snauwt je geliefden af, raakt nodeloos geïrriteerd en barst uit het niets in tranen uit. Je bent erg prikkelbaar en kunt nog weinig verdragen.
- Je ervaart meer en meer de behoefte om je terug te trekken. Je sociale leven krimpt geleidelijk in.
- Je concentratievermogen werkt minder goed. Je hebt moeite om je te focussen op zaken die om je heen gebeuren en vergeet veel dingen.
- Je wordt besluiteloos, wat veel tijd en energie kost en uiteindelijk tot passiviteit leidt.
De beste anti-stress muzieklijst
- Marconi Union – ‘Weightless’
- Airstream – Electra
- Dj Shah – Mellomaniac (Chill Out Mix)
• Enya – Watermark
• Coldplay – Strawberry Swing
• Barcelona – Please Don’t Go
• All Saints – Pure Shores
• Adele – Someone Like You
• Mozart – Canzonetta Sull’Aria
• Cafe Del Mar – We Can Fly
