Een van de mooiste momenten in het leven: Zwanger zijn. Niets is mooier dan samen met je partner je voor te bereiden op een nieuwe fase in je leven en uit te kijken naar het moment van gezinsuitbreiding. Een zwangerschap is echter een zware periode, het lichaam verandert, de hormonen gieren door je lijf en wat voorheen normaal was kan nu opeens heel anders worden ervaren. Niet elke vrouw reageert hetzelfde op een zwangerschap. De een heeft wel last van de bekende ochtendmisselijkheid, de ander heeft hoofdpijn en weer een ander merkt er in zijn geheel niet van. De manier waarop je een zwangerschap ervaart verschilt van vrouw tot vrouw. Ook andere zaken kunnen de kop op steken. Denk bijvoorbeeld aan zwangerschapssuiker of een verhoogde bloeddruk. Een van de andere zaken die de kop op kunnen steken tijdens een zwangerschap zijn wormpjes. Als je daar last van hebt tijdens jouw zwangerschap is het logisch dat je allerlei vragen hebt.

Het hebben van wormen tijdens de zwangerschap hoeft niet direct tot ongerustheid te leiden. In principe is het relatief onschuldig maar is het wel zinvol om het probleem aan te pakken. In de meeste gevallen zal er sprake van zogenaamde aarswormen, parasieten die in de menselijke darmen leven en de eitjes in de nabijheid van de anus / aars leggen.

In België komt een wormbesmetting vaak voor bij kleine kinderen, doordat zij de neiging hebben om van alles in hun mond te stoppen in bij hen de kans op besmetting het grootst. Volwassenen kunnen overigens net zo makkelijk besmet raken, geen reden dus om er van uit te gaan dat je zelf een uitzondering bent. In Nederland onderscheiden we in principe een viertal type wormen die de mens bij zich kan hebben:

• Aarsmade: Een worm met een lengte van 0.5 – 1 centimeter die met name in de blindedarm en de dunne darm voor kan komen.
• Spoelworm: Een bleek-gele worm die ook wel eens een roze kleur kan hebben. Deze parasiet kan buikkrampen en diarree veroorzaken. Ook verstoppingen kunnen voor komen.
• Lintworm: Een bijzondere parasiet met een lengte tot maar liefst 10 meter! Deze parasiet veroorzaakt diarree en buikklachten in combinatie met licht gewichtsverlies.
• Zweepvorm: Een vrij onschuldig worm die weinig tot geen klachten zal geven. Zweepwormen zijn relatief lang, 3 tot 5 centimeter.

De meeste wormen geven klachten in de maagstreek zoals buikpijn en diarree, in de meeste gevallen merk je niet direct dat er sprake is van een wormbesmetting, een aanhoudende jeuk aan de anus kan echter wijzen op de aanwezigheid van wormen. Tevens zijn wormen vaak aanwezig in de ontlasting door zichtbare segmenten van een worm. Ook in het ondergoed kan je deze segmenten aantreffen. Heb je zelf het vermoeden dat er sprake is van een lintworm, dan is een bezoek aan de huisarts zeker aan te raden. Andere worden kan je zelf goed bestrijden met geneesmiddelen die je zonder recept bij de huisarts, de apotheker of de drogist kan halen.

Wormbesmetting tijdens de zwangerschap

Een wormbesmetting tijdens de zwangerschap verloopt niet anders dan wanneer je niet zwanger bent. Je kindje loopt geen risico maar een behandeling is, in verband met de hygiëne, wel belangrijk. Het nadeel is wel dat je in de eerste 13 weken van je zwangerschap geen medicatie mag gebruiken om de wormbesmetting te verhelpen. In alle gevallen wordt daarom de hygiënische methode aangeraden om de wormbesmetting te lijf te gaan.

Ook baby’s en zuigelingen mogen geen medicatie gebruiken, ook hiervoor geldt dat een betere persoonlijke hygiëne beter helpt om uiteindelijk verlost te worden van deze ongenode gast.

Veel gebruikte medicatie bij de bestrijding van wormen

Medicatie tegen worminfecties:

• Mebendazol: Mebendazol beperkt als het ware het vermogen van de worm om voedsel (glucose) op te nemen. Hierdoor sterft de worm binnen enkele dagen en verlaat het lichaam van de gastheer via de natuurlijke weg. Mebendazol wordt vaak in tabletvorm ingenomen, het is echter ook als vloeistof verkrijgbaar. Eventuele bijwerkingen zijn diaree en buikpijn. Deze laatst genoemde bijwerking treed vaak op als er sprake is van een bijkomende infectie.
• Piperazine: Piperazine wordt vaak gegeven in combinatie met een laxeermiddel. Dit geneesmiddel verlamt de worm waardoor het de activiteit staakt en zich ook niet meer kan voortplanten. In tegenstelling tot Mebendazol mag Piperazine wel worden gebruikt door kinderen vanaf 3 maanden. De meest gebruikte wijze van inname is door twee doseringen van 2.5 tot 5 ml per twee weken te gebruiken. Piperazine kan door de mogelijke bijwerkingen in combinatie met andere medicatie, niet gebruikt worden door patiënten met nierproblemen of epilepsie.

Voor alle medicatie geldt dat het 90% tot 100% van de aanwezige wormen doodt, dan wel onschadelijk maakt. De eitjes worden echter niet verwijderd, hierdoor is een goede persoonlijke hygiëne zeer belangrijk!

Behandeling van een wormbesmetting

Voor de behandeling van wormen wordt in feite 1 middel bijna altijd gebruikt vanwege de brede toepasbaarheid: mebendazol. Ook al helpt dit middel bij elk type worm, er zijn wel degelijk verschillen in de manier van aanpakken:

• Aarsmaden: In de regel volstaat de inname van 1 tablet. Na 14 dagen dient dit weer herhaald te worden omdat eventueel aanwezige eitjes die door de eerste kuur niet zijn verwijderd na 14 dagen uitkomen. Zo weet je zeker dat alle wormen worden verwijderd. Vaseline is een probaat middel om de jeuk rond de anus te verzachten. Komen er in je gezin nog meer wormbesmettingen voor, kies er dan ook voor om de overige gezinsleden ook te behandelen, ook als het niet direct zichtbaar is dat men besmet is met wormen. Laat kleine kinderen strak ondergoed dragen om het krabben te verminderen.
• Spoelworm/zweepworm: Slik gedurende een periode van 3 dagen 2 tabletten per dag. Indien de klachten aanhouden kan dit na 3 weken herhaald worden. Blijven de klachten na de tweede kuur nog steeds bestaan, schakel dan de hulp van de huisarts in.
• Lintworm: De behandeling en bestrijding van een lintworm dient te gebeuren door een arts.

Tijdens de eerste dertien weken van de zwangerschap mag er geen Mebendazol gebruikt worden. In de periode daarna kan het enkel in overleg met de huisarts worden gebruikt. Dit geldt ook voor kinderen jonger dan twee jaar. In die situaties is het verbeteren van de persoonlijke hygiëne een goed alternatief. Het is raadzaam om de volgende punten nauwlettend in de gaten te houden:

Ga ten rade bijn je huisarts

In sommige gevallen is het inroepen van de hulp door de huisarts essentieel:

• Kinderen jonger dan 2 jaar. In de eerste instantie zou verbetering van de persoonlijke hygiëne voldoende moeten zijn.
• Zwangere vrouwen wiens persoonlijke hygiëne al optimaal is
• Bij aanhoudende vermoeidheid
• Indien er sprake is van een lintworm.
• Na een wormbesmetting die is opgelopen in het buitenland, bijvoorbeeld tijdens een vakantie.
• Als de klachten na 2 behandelingen met Mebendazol aanhouden.