Dat Astma en roken niet goed samengaan, verbaast je waarschijnlijk niet. Vandaag – Wereld Astmadag – is het ideale moment om astmapatiënten bewust te maken van de gevolgen van roken voor je gezondheid. Pneumoloog Geert Verleden legt uit hoe roken het verloop van astma kan beïnvloeden.
Wat is astma?
‘Astma is een ontstekingsziekte van de luchtwegen die zorgt voor overgevoeligheid. Het is een reactie op allerlei stoffen die je inademt. Astma kan ontstaan door allergieën, vaak op jonge of jongvolwassen leeftijd. Maar astma kan ook op oudere leeftijd ontstaan. Je hebt dan dezelfde ontstekingsreactie en symptomen, maar die zijn niet gebaseerd op een allergie. Hoe die astma zich juist ontwikkelt, is nog steeds een vraagteken.’
‘Wie astma heeft kent periodes van klachten, afgewisseld met normale periodes zonder klachten. De voornaamste symptomen zijn hoesten, kortademigheid en piepen. Je kan een combinatie van klachten hebben of bijvoorbeeld enkel hoesten.’
‘Je kan astma onder controle krijgen, maar echt genezen doe je niet. Als je onder medicatie ‘astmavrij’ bent, dan is de kans groot dat de klachten terugkeren wanneer je de medicatiekuur stopzet. Astma kan ook spontaan overgaan of met een puffer behandeld worden. Of je permanent medicatie moet nemen of niet, hangt af van de ernst van de klachten en het aantal astma opstoten.’
Roken en astma
‘Zo’n vijftien tot twintig procent van de astmapatiënten rookt, en dat is allesbehalve positief. Naast het feit dat roken op zich erg ongezond is, heeft het ook heel wat extra nadelen voor astmapatiënten. Zo zorgt roken ervoor dat astma gemakkelijker tot uiting komt en dat je er meer last van hebt dan wanneer je niet rookt. Stoppen met roken is daarom een van de eerste stappen bij het aanpakken van astma.’
Uitstel van therapie
‘Eén op vijf astmapatiënten moet enkel hoesten en heeft geen last van andere symptomen. Maar rokers kunnen die andere symptomen wel sneller aanwakkeren. Roken zorgt voor uitstel van therapie, omdat hoestende rokers vaak worden gezien als normaliteit. Vaak denkt men dat hoesten een gevolg is van roken, waardoor ziektes zoals astma over het hoofd worden gezien. Een te late behandeling zorgt dan weer voor onherstelbaar longfunctieverlies op latere leeftijd.’
Rokerslongen
‘Heel wat astmapatiënten die roken krijgen op latere leeftijd klachten. Dikwijls zijn dat geen astmaklachten, maar gaat het om COPD, beter bekend als rokerslongen. Astmapatiënten die roken hebben meer kans om COPD te ontwikkelen. Dat is dan weer moeilijker behandelbaar en kan voor serieuze gezondheidsproblemen zorgen. Bij astma kan men het verloop van de ziekte met medicatie beïnvloeden. Bij COPD daarentegen heeft medicatie weinig invloed en ontwikkelt de ziekte zich verder zolang men blijft roken.’
Say no to cigarettes
‘Bij astmapatiënten die roken, zal medicatie minder efficiënt werken en hoger gedoseerd moeten worden. Naast het feit dat roken je astmaklachten verergert en de ziekte moeilijker behandelbaar maakt, sta je ook bloot aan andere gekende risico’s van roken. Zo kan je longkanker of bloedvatproblemen ontwikkelen of een hartinfarct krijgen. Roken is in alle gevallen slecht voor onze gezondheid, maar astmapatiënten moeten zich er extra hard van bewust zijn dat roken veel bijkomende problemen kan opleveren. Stoppen met roken is dus noodzakelijk.’