De afkorting ADD staat voor de Engelse term Attention Deficit Disorder, die vertaald kan worden als Aandachtstekortstoornis. Het betreft een aandoening waarbij iemand een sterk verlaagd vermogen heeft om zijn, of haar, aandacht voldoende bij een activiteit te houden. ADD wordt beschouwd als een subtype van adhd, en dan in het bijzonder het overwegend onoplettende type dat zich kenmerkt door:
- een aandachtstekortstoornis,
- concentratieproblematiek.
In vergelijking tot ADHD, zal ADD meer in verband worden gebracht met aspecten zoals:
- depressiviteit,
- slechts presteren,
- angststoornissen.
Gedragsproblemen manifesteren zich bij ADD juist minder sterk.
Wie heeft ADD?
Wetenschappelijk onderzoek heeft aan weten te tonen dat zowel ADHD als ADD bij 1 tot 4 procent van alle kinderen voorkomt. Een derde van deze kinderen zal bovendien als volwassene ook nog hinder ondervinden van deze stoornis. De stoornissen ADD en ADHD komen allebei bij mensen van alle opleidingsniveaus voor en hebben dus niet direct iets met intelligentie, of het ontbreken daaraan, te maken.
Symptomen van ADD
Wetenschappers veronderstellen dat de hersenen van mensen met ADD op een andere manier werken dan die van mensen die niet aan deze stoornis lijden. Personen die lijden aan ADD hebben bijvoorbeeld een gigantische stroom aan gedachten waardoor ze dikwijls als dromerig of niet geïnteresseerd over kunnen komen op anderen.
Deze gedachtestroom zorgt er bovendien voor dat mensen met ADD zich minder goed kunnen concentreren op, de voor een bepaald moment, belangrijke zaken. Bij deze mensen functioneert de filter dat relevante- en irrelevante dingen van elkaar moet scheiden, niet zoals bij mensen zonder deze stoornis. Iemand met ADD zal dan ook snel af zijn geleid, rusteloosheid laten zien en dikwijls impulsief gedrag vertonen. Verder kenmerkt zich ADD door:
- het dagelijks hebben van meerdere (intense) stemmingsschommelingen,
- vergeetachtigheid,
- ongeorganiseerd gedrag,
- een andere vorm van tijdsbesef,
- moeite hebben om sociale contacten te onderhouden,
- slaapproblemen,
- vaak overgevoeligheid voor geluid,
- vaak overgevoeligheid voor beelden.
- Vaak kost het moeite om een gesprek in een grotere groep te volgen (iemand met ADD blijft zich focussen op alle gesprekken in plaats van slechts op één gesprek).
Sommige mensen die lijden aan ADHD of ADD bezitten buitengewone vaardigheden met betrekking tot het maken van een snelle combinatie van indrukken en informatie. Ze kunnen daardoor vaak goed probleemoplossend denken en hebben een prima ruimtelijk inzicht. Ook kunnen zij zich soms goed in andere mensen inleven of zijn ze erg creatief.
Iemand met ADD kan zich in sommige situaties hyperfocussen. Dit wil zeggen dat deze persoon in staat is om extreem geconcentreerd te werken zonder zich bewust te zijn van wat er in de nabije omgeving verder gebeurt. Een dergelijk hoog concentratieniveau kan ervoor zorgen dat iemand met ADD bijzondere talenten weet te ontwikkelen. In bepaalde risicovolle- en crisissituaties kunnen mensen die lijden aan ADD zich, als gevolg van een hogere prikkeldrempel, alerter weten te gedragen. Mensen zonder ADD zouden in een vergelijkbare situatie eerder neigen tot disfunctioneren.
Oorzaken van ADD
De stoornis ADD is een soort verzameling van specifieke persoonlijkheidskenmerken die voor een groot deel erfelijk bepaald zijn. Er is dus geen sprake van een opvoedingsfout of een bepaalde karaktertrek maar een neurobiologische stoornis die waarschijnlijk door genetisch-biologische factoren wordt gevormd. In het bijzonder zal een tekort aan, en/of een verstoord evenwicht van, een tweetal neurotransmitters in bepaalde delen (de motorische schors en in de prefrontale cortex) van de hersenen kenmerkend zijn bij deze stoornis. Bij ADD zal deze verstoring leiden tot: hyperactiviteit terwijl impulsief gedrag veel minder aanwezig, of zelfs helemaal afwezig, is. ADD komt overigens, net zoals ADHD, vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Het stellen van de diagnose ADD
Het stellen van de diagnose ADD gebeurt aan de hand van een gestructureerde vragenlijst in combinatie met een concentratietest. Daarnaast kunnen ook familieleden, of andere mensen die direct betrokken zijn bij de persoon in kwestie, voor een onderhoud, met de behandelend psycholoog of psychiater, worden uitgenodigd. De uitkomsten zullen duidelijkheid moeten scheppen over de persoon waarvan vermoed wordt dat deze lijdt aan ADD.
ADD is, net zoals ADHD, in meer dan de helft van alle gevallen veroorzaakt door erfelijke factoren. De kans dat één, of beide, ouders ook lijden aan een dergelijke stoornis is dus behoorlijk groot. Binnen het gezin kunnen dus afwijkend worden gekeken naar bepaalde gedragingen en kunnen deze zelfs als niet problematisch worden beschouwd. Het betrekken van de ouders bij het stellen van de diagnose zal in een dergelijke situatie dan ook niet altijd verhelderend werken.
Behandelen van ADD
ADD kan zowel met medicatie als met gedragtherapie behandeld worden. Maar ook door middel van neurofeedback (in de vorm van hersengolftraining) of een aangepast voedingspatroon (een gluten-, zuivel- en suikervrij dieet om de aanmaak van natuurlijke endorfines te remmen) kan getracht worden ADD te behandelen.
