Er zijn leukere manieren om op te staan dan met stramme gewrichten. Verdwijnt dat stijve gevoel naarmate je meer beweegt? Dan is de kans groot dat je kampt met ochtendstijfheid. Daarvan kunnen verschillende oorzaken aan de basis liggen. Wij zetten de drie belangrijkste reumatische aandoeningen op een rijtje en geven een aantal tips die ochtendstijfheid tegengaan.
Beweeg!
Ochtendstijfheid is een vervelend kwaaltje dat ervoor zorgt dat je ’s ochtends moeilijker op gang komt. Alle ochtendrituelen worden zwaarder en je hebt de neiging om zo weinig mogelijk te bewegen. Maar dat is juist wat je wel moet doen. De drie volgende reumatische aandoeningen werken ochtendstijfheid in de hand.
Artrose
Artrose is de meest voorkomende gewrichtsaandoening. Door overbelasting van het kraakbeen slijt de beschermlaag, die fungeert als schokdemper, weg. Artrose zie je vooral aan voeten en handen, de nek, de heupen, de lage rug en de knieën. De aandoening gaat gepaard met pijnlijke gewrichten die vooral ’s ochtends voelbaar zijn.
Bij artrose is de ochtendstijfheid het gevolg van vochtophoping in de gewrichten. Als je in beweging bent, zorgt een pompmechanisme van de gewrichten ervoor dat het vocht afgevoerd wordt. Als je slaapt en dus lang stilligt, werkt dat pompmechanisme minder goed, waardoor het vocht ter plaatse blijft. Door te bewegen, schakelt de pompfunctie opnieuw een versnelling hoger waardoor het overtollige vocht in de gewrichten afgevoerd wordt.
Reumatoïde artritis
Bij reumatoïde artritis (RA) keert je afweersysteem zich tegen je eigen lichaam waardoor ontstekingscellen vrij spel krijgen en zich rond de gewrichten nestelen. Waarom het immuunsysteem plots zo reageert, is nog niet bekend.
Die ontstekingscellen vermenigvuldigen zich en wakkeren de ontstekingshaarden aan. Dit proces in combinatie met een lange periode van inactiviteit, resulteert in ochtendstijfheid. Het kan zeker een uur duren voor de stramheid verdwenen is.
Fibromyalgie
Spierreuma is een aandoening die pijn in de spieren en het bindweefsel veroorzaakt. Het is nog niet duidelijk waardoor fibromyalgie precies ontstaat.
Veel mensen met fibromyalgie hebben slaapproblemen waardoor hun spieren niet voldoende tijd krijgen om te rusten en zich te herstellen. Hierdoor worden ze met stijve spieren en gewrichten wakker.
Vijf tips tegen ochtendstijfheid
- Beweeg ’s ochtends zo snel mogelijk. Strek elk been in bed bijvoorbeeld tien keer uit en probeer daar een ochtendritueel van te maken.
- Warm je lichaam ’s ochtends op door een douche of bad te nemen. Het warme water verbetert de doorbloeding en ontspant je spieren.
- Beweeg meer overdag. Probeer dagelijks minimaal een halfuur in beweging te zijn. Je hoeft je niet per se af te matten in de gym. Een kleine wandeling werpt ook al z’n vruchten af.
- Duffel je ’s nachts in zodat je lichaamstemperatuur niet te veel zakt. Zo vermijd je dat je spieren en gewrichten afkoelen en stijf worden. Investeer dus in een warm deken en een dikke pyjama.
- Slaap voldoende zodat je spieren de tijd krijgen om zich te herstellen. Vat je ’s avonds moeilijk de slaap? Probeer dan voor het slapengaan iets ontspannends te doen.