Het darmstelsel is een ingenieus systeem in ons lichaam dat ervoor zorgt dat de voedingsstoffen uit dat wat wij eten worden opgenomen in ons lichaam. Dat wat overblijft, het afval, wordt via de darmen verwerkt tot ontlasting en verlaat via de natuurlijke weg ons lichaam. Bij gezonde mensen is de ontlasting zacht van substantie en zal het ontlasten ook zonder pijn plaatsvinden.
Maar er kan een probleem ontstaan, bij voorbeeld door eenzijdige, vezelarme voeding. Dan wordt de ontlasting hard en kan de darmwand gaan irriteren. Er ontstaan dan uitstulpingen in de darmen. Dit kan tot klachten leiden.
Diverticulose
Vooral oudere mensen hebben vaak last van divertikels, oftewel uitstulpingen in de dikke darm. Dit wordt veroorzaakt door voeding met te weinig vezels, maar ook door een gebrek aan lichaamsbeweging, constipatie en overgewicht. Veel mensen die deze uitstulpingen in de darmen hebben, hebben hier geen last van. Zolang de stoelgang geen problemen geeft hebben de patiënten er ook geen weet van. Het wordt anders wanneer er klachten ontstaan en de patiënt daarmee naar de huisarts gaat.
De klachten bij darmuitstulpingen
Darmuitstulpingen kunnen op een gegeven moment leiden tot klachten. Deze klachten zijn onder andere:
- Buikpijn
- Pijn bij de stoelgang
- Misselijkheid en braken
- Koorts
- Afwisselend diarree en obstipatie
Vaak zijn deze klachten niet meteen zodanig ernstig dat de huisarts wordt bezocht. Bovendien kun je er zelf het één en ander aan doen om de situatie te verbeteren.
Eet gezond en beweeg voldoende
Je kunt voorkomen dat je darmklachten krijgt door gezond te leven. Eet voldoende groente en fruit, eet liever volkorenbrood in plaats van witbrood en drink voldoende. Daarnaast is het belangrijk om voldoende lichaamsbeweging te krijgen. Neem wat vaker de trap, of pak de fiets in plaats van de auto om een boodschap te doen of naar het werk te gaan. Al deze maatregelen zullen je algemene gezondheid ten goede komen maar hebben ook zeker een gunstige invloed op de werking van de darmen.
Wanneer ontstaat een abces?
Een abces in de dikke darm kan ontstaan wanneer een divertikel oftewel uitstulping in de dikke darm openbarst en de darminhoud daardoor in de buikholte terechtkomt. Deze bevat vaak ook bacteriën en die kunnen een abces veroorzaken.
Ook het ontwikkelen van een buikvliesontsteking is mogelijk. Dit is een levensbedreigende situatie en dan is acuut ingrijpen noodzakelijk. Wordt een abces of buikvliesontsteking verwaarloosd dan kan dit zelfs levensbedreigend zijn.
Hoe weet ik of ik diverticulose heb?
Bij klachten als buikpijn of pijn bij de ontlasting kan een arts een darmonderzoek doen. Daarbij wordt via de anus een slang ingebracht waaraan een camera zit waarmee de arts op een scherm de binnenkant van de darm kan bekijken en beoordelen. Is er sprake van uitstulpingen maar gen abcessen of andere acute problemen dan hoeft er in feite niet veel te worden gedaan.
Medicatie voorschrijven is niet mogelijk, de uitstulpingen van de darm kunnen alleen worden verholpen door vezelrijk te eten, voldoende te drinken en genoeg lichaamsbeweging te nemen. Is er sprake van een abces.
Komt diverticulose vaak voor?
Zoals eerder vermeld komt diverticulose vaker voor dan je denkt. Simpelweg omdat veel mensen die er aan “lijden” niet of nauwelijks klachten hebben. En bovendien gaat iemand die af en toe last heeft van wat buikpijn, een keer diarree of eens obstipatie niet meteen naar de huisarts. Vaak gaan de klachten voor zover die er al zijn, ook vanzelf weer over.
Het wordt pas een probleem wanneer de ontlasting volledig stagneert en zo hard wordt dat deze niet meer op de natuurlijke manier kan worden uitgescheiden. Dan is het wel nodig om maatregelen te nemen.
Een abces betekent meestal een operatie
Een abces op de dikke darm betekent meestal dat er een operatie nodig is. Als het abces openbarst en er komt daardoor pus, vaak rijk aan bacteriën, in de buikholte dan kan dit niet worden genegeerd. Het is dan nodig dat de buik wordt geopend om de buikholte te spoelen en de beschadigde darm te herstellen. Vaak wordt het beschadigde deel verwijderd, de darm is meestal lang genoeg om er een stukje tussenuit te halen. In sommige gevallen betekent dit dat de patiënt tijdelijk een stoma krijgt.
Wanneer de schade aan de darm niet zo groot is, kan dit stoma nadat de darmen zijn hersteld van de operatieve ingreep weer worden verwijderd. Is het noodzakelijk om de dikke darm in zijn geheel te verwijderen omdat er sprake is van ernstige schade, dan is het stoma definitief.
