Als je last hebt van een overmatig neusslijm of een verstopte neus, dan kunnen neusdruppels- of spray met corticosteroïden helpen. Toch kunnen druppels of spray soms schadelijk zijn. Overmatig gebruik kan de klacht namelijk verergeren. Hierbij zwelt het neusslijmvlies opnieuw op, waardoor de neus weer verstopt raakt. Iemand gaat dan nog meer druppels of spray gebruiken om van de klachten af te komen.
Neussprayverslaving
Neusdruppels- en sprays zijn zonder recept verkrijgbaar en bevatten de stof xylometazoline. Deze stof zorgt ervoor dat de uitgezette bloedvaten in de neus nauwer worden, waardoor de zwelling van het neusslijmvlies afneemt en je weer beter kunt ademhalen. Als je de druppels of spray langer gebruikt, dan noodzakelijk kan er een tegenovergesteld effect ontstaan. Het neusslijmvlies zwelt dan weer meer op, waardoor je neus weer verstopt raakt en je nog meer spray of druppels gaat gebruiken. Er is dan sprake van een neussprayverslaving.
Er zijn heel veel mensen die verslaafd zijn aan het gebruik van neusspray. Jaarlijks worden er meer dan zeven miljoen flesjes en sprays verkocht, waarvan een deel door mensen wordt aangeschaft die de spray eigenlijk niet nodig hebben.
Symptomen van een neussprayverslaving
Een verslaving aan neusspray – of druppels kun je herkennen aan een aantal symptomen:
- Je gebruikt altijd spray voordat je gaat slapen
- Je gaat niet van huis zonder de neusspray mee te nemen
- Je kunt niet meer vrij ademen zonder het gebruik van neusdruppels
- Je koopt regelmatig nieuwe druppels
- Je zorgt er altijd voor dat je een reserveflesje in huis hebt
Als je een van deze symptomen herkent, dan is het heel goed mogelijk dat je last hebt van een neussprayverslaving. Op de lange termijn, is dit schadelijk voor de neusslijmvliezen. De trilhaartjes van het slijmvlies veranderen dan en functioneren niet meer goed. Dit is maar tijdelijk. Als je stopt met de spray, dan keren de haartjes na een aantal maanden weer terug.
De oorzaak achterhalen
Voordat je stopt met het gebruiken van neusdruppels, is het belangrijk dat je de oorzaak van de neusklachten achterhaalt. Als het om een verkoudheid of een neusoperatie ging, dan zijn de neusklachten snel voorbij als je stopt met de spray. Wanneer het gaat om een allergie, poliepen, een afwijking of overgevoeligheid, dan zijn de klachten niet verdwenen als je stopt met de spray of druppels. Je neus raakt dan weer verstopt, waardoor het lastiger wordt om te stoppen met de neusspray. De originele oorzaak en de klachten moeten dan behandeld worden.
Als er een duidelijke aanleiding was om met de spray te beginnen, zoals een val of een verkoudheid, dan is de verstopte neus tijdelijk. Wanneer het gebruik van spray er ongemerkt is ingeslopen, dan is er sprake van een structurele klacht, zoals een allergie, overgevoeligheid, poliepen of een afwijking.
De behandeling verschilt natuurlijk per klacht. Soms kan het onderliggende probleem worden opgelost met medicijnen, zoals bij een allergie of overgevoeligheid. Je bent dan van je verstopte neus verlost en hoeft geen spray meer te gebruiken. Bij neuspoliepen of een structurele afwijking, is een operatie vaak noodzakelijk.
Stoppen met neusspray
Er zijn diverse manieren om te stoppen met neusdruppels. Er is geen standaard manier die voor iedereen werkt. Dit verschilt per persoon. In ieder geval is het nooit makkelijk om te stoppen en zal je even moeten doorzetten.
Methode 1: De druppels of spray verdunnen
Aangezien het niet eenvoudig is om gelijk te stoppen, is het een optie om de druppels of spray te verdunnen. koop hiervoor een leeg neussprayflesje. Zet een streepje op de helft van het flesje en vul het flesje helemaal met de neusspray. Gebruik de spray dan zoals je dat altijd doet. Als de spray tot het streepje komt, vul je het bij met zout water. Blijf dit herhalen. Zo wordt de neusspray langzaam vervangen door zout waterspray.
Methode 2: Afbouwen per kant
Een andere methode om te stoppen met neusdruppels is, door het per kant af te bouwen. Stop eerst met de druppels of spray aan een neuskant. Houd dit twee weken vol en stop dan ook met het gebruiken van de druppels aan de andere neuskant.
Methode 3: Direct stoppen
Direct stoppen is de meest effectieve, maar ook lastigste methode. De eerste dagen krijg je last van ontwenningsverschijnselen, zoals een verstopte neus en een onrustig gevoel. Hierdoor wordt de verleiding groot om toch weer neusspray te gaan gebruiken. Probeer echter vol te houden. Na een aantal dagen verdwijnen deze klachten en functioneert het neusslijmvlies en het slijm weer normaal.
Je kunt de klachten verminderen door je neus te spoelen met zout water of een spray van zout water. Los hierbij een afgestreken theelepel keukenzout in 1 mok op met lauwwarm water. Door je neus hiermee te spoelen, wordt het slijm dun en blijft de neus schoon. De verleiding om weer neusspray te gaan gebruiken, wordt dan kleiner.
