‘Seg, snuit je neus eens!’ Je hebt het vast al eens gehoord. Maar is die opmerking ook terecht? Moeten we snuiten of toch beter ophalen? En wat zijn andere manieren om van een verstopte neus af te geraken? Wij vroegen het aan prof. dr. Thibaut Van Zele, NKO-arts bij UZ Gent.
Voor eens en voor altijd, moeten we snuiten of ophalen?
Thibaut Van Zele: ‘Ophalen is het beste in fysiologisch opzicht. De neus en sinussen zijn eigenlijk bedekt met een tapijt van allemaal kleine haartjes. Die haartjes transporteren het slijm altijd naar achter. Doorheen de dag gebeurt dit continu en je slikt het slijm onbewust door. Daarna breekt je maag het slijm af. Op dat vlak is ophalen dus het beste. Er zijn echter geen geen staalharde bewijzen voor. Als je een verkoudheid of sinusitis hebt, dan gaat de productie van slijm omhoog en verlaagt het transport van de haartjes. Het slijmtransport is dan niet meer voldoende, met als gevolg dat mensen een verstopping krijgen in de neus en dat hun snot blijft hangen. Door te snuiten, kun je je neus klaren. Let er wel op dat je niet te hard snuit. Door te hard te snuiten kan je neus beginnen bloeden, zeker als je verkouden bent. Ook je oren kunnen ploppen. Er wordt ook gezegd dat je het snot van je neus naar je sinussen perst als je snuit. Daar ben ik niet mee akkoord.’
‘Wij zien ophalen vaak als iets onbeleefds. We leren onze kinderen om hun neus te snuiten, niét om hem op te halen. In Aziatische landen is het wél normaal. We zitten hier dus ook met sociale normen en druk die een rol spelen.’
Het mijnenveld genaamd neussprays
‘Je hebt twee soorten neussprays. De neusspray waarbij wij aandringen op voorzichtig gebruik is de neusspray om de neusslijmvliezen te ontzwellen. Op zich kun je deze een week veilig gebruiken. Als je ‘m langer gebruikt, kun je er afhankelijk van worden. Je hebt altijd meer en meer nodig voor hetzelfde effect en je neus verstopt er alleen maar meer van.’
‘De neusspray die wél veilig en langdurig mag worden gebruikt, is de spray met cortisone. Die is vooral geschikt voor mensen met een allergie, hooikoorts of acute sinusitis. Het is aangetoond dat zo’n spray bij een sinusitis beter werkt dan antibiotica. Ook bij mensen met chronische sinusitis of neuspoliepen kan zo’n spray soelaas bieden.’
Verlichting door te stomen?
‘Ook stomen ziet men soms als oplossing, maar er is geen bewijs dat het effectief werkt. Het geeft verlichting, maar dat komt meestal door de eucalyptus of menthol die erin zit. Beide hebben een verkoelend effect, waardoor het lijkt alsof de neus opengaat. Maar stomen gaat niet helpen om sneller te genezen van een ontsteking in de neus.’
The holy grail
‘Een neusspoeling is de beste manier om van je verkoudheid af te geraken. Dat is een kannetje waar je een zoutoplossing ingiet, die je vervolgens door je neus laat stromen. Je giet het in het ene neusgat naar binnen en het komt er door het andere weer uit. Op die manier spoel je het slijm uit je neus. De voordelen van zo’n neusspoeling zijn wetenschappelijk aangetoond.’